Διευκρινίσεις για το τι πραγματικά ισχύει όσον αφορά την πιστοποίηση του τουριστικού κλάδου και των επιχειρήσεων δίνει η TÜV HELLAS (TÜV NORD).
Ο τουρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα ειδικότερα βιώνει πρωτόγνωρες καταστάσεις και οι επαγγελματίες του κλάδου αναζητούν μεθόδους προκειμένου να μετριάσουν τις αρνητικές επιπτώσεις αλλά και να αποδείξουν στους πελάτες και συνεργάτες τους ότι είναι θωρακισμένοι απέναντι στον κορωνοϊό.
Μέσα στο δύσκολο αυτό επιχειρηματικό πλαίσιο, έχει παρατηρηθεί μια τάση δημιουργίας σχημάτων εθελοντικής πιστοποίησης του τουριστικού προϊόντος έναντι της απειλής του COVID-19. Μάλιστα, υπόσχονται ότι η εφαρμογή τέτοιου είδους σχημάτων θα προστατεύσει την κοινωνία και τους καταναλωτές.
Στην Ελλάδα, οι συλλογικοί φορείς του ξενοδοχειακού κλάδου (π.χ ΣΕΤΕ, ΞΕΕ), με τη συμβολή της HellasCert (Ένωση Φορέων Πιστοποίησης) αλλά και το Υπουργείο Τουρισμού όπως είναι γνωστό ενήργησαν άμεσα και ήδη έχουν παραδώσει προς τις Αρμόδιες Αρχές συγκεκριμένες προτάσεις εν όψει του καθορισμού συγκεκριμένων κανόνων και οδηγιών για την επανεκκίνηση του τουρισμού και συναφών επιχειρήσεων (εστίαση κτλ). Πολύ σύντομα λοιπόν, θα υπάρχουν επίσημοι κανόνες για την ασφαλή λειτουργία του τουριστικού κλάδου που θα παρέχουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις και θα διασφαλίσουν την σωστή προσαρμογή στα νέα δεδομένα.
Κανόνες που ήδη επεξεργάζονται και θα θέσουν μόνο οι Αρμόδιοι Φορείς και κανένας άλλος, ώστε αυτοί να γίνουν καθολικά αποδεκτοί και σεβαστοί από το σύνολο του κλάδου. Διαφορετικά, υπάρχει κίνδυνος να κλονιστεί η εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού, και να εισαχθούν πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού. Μπορεί δε να απειλήσει τη βιωσιμότητα της εκάστοτε τουριστικής επιχείρησης, λόγω των ενδεχόμενων αξιώσεων εναντίον της από τους αυξημένους κινδύνους που διατρέχει.
Επιπλέον, οι φορείς του τουριστικού κλάδου καλούνται να αποφύγουν την πρόκληση σύγχυσης στους καταναλωτές, να προστατεύσουν τους επιχειρηματίες του τουρισμού από την αύξηση του χρηματοοικονομικού φόρτου και να φροντίσουν να δημιουργήσουν συγκεκριμένες οδηγίες για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τους Διεθνείς, Ευρωπαϊκούς αλλά και Εθνικούς κανόνες
Ο ρόλος της πιστοποίησης
Υπό αυτό το πρίσμα, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ποιος είναι ο ρόλος της πιστοποίησης. Η πιστοποίηση τρίτου μέρους (third-party certification) είναι η επιβεβαίωση της συμμόρφωσης ενός οργανισμού, προσώπου, προϊόντος ή υπηρεσίας με Νομοθεσία, Κανονιστικές Διατάξεις, Διεθνή Πρότυπα και Προδιαγραφές με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η αξιολόγηση αυτή πρέπει να είναι μία αντικειμενική, ανεξάρτητη, αμερόληπτη και ακέραια διεργασία, να βασίζεται σε συγκεκριμένες απαιτήσεις (π.χ πρότυπα, κανονισμούς) και να έχει ως αποτέλεσμα την έκδοση πιστοποιητικού.
Γνωρίζουμε ότι δεν απαγορεύεται, οι ίδιοι οι φορείς πιστοποίησης να είναι και οι εκδότες σχημάτων πιστοποίησης. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση είναι αυτός που θέτει τους κανόνες και τα κριτήρια να μπορεί να τους αξιολογεί, ελέγχει και πιστοποιεί με τρόπο ανεξάρτητο, αμερόληπτο και αντικειμενικό. Τίθεται λοιπόν ζήτημα διαφάνειας, αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας μίας τέτοιου είδους πιστοποίησης.
Σε ένα περιβάλλον, όπου η επιστημονική κοινότητα συνεχώς αναθεωρεί τις οδηγίες με βάση τα δεδομένα που προκύπτουν κάθε φορά, δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα. Και συγκεκριμένα, πώς ορισμένοι Φορείς Πιστοποίησης έχουν καταλήξει στα μέτρα τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται για την προστασία του καταναλωτή –τουρίστα και μάλιστα είναι σε θέση να τα Πιστοποιήσουν δηλαδή να επιβεβαιώσουν ότι προστατεύονται πλήρως, ενώ ακόμα δεν υπάρχουν επίσημες οδηγίες από τα αρμόδια όργανα.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) αναφέρει ότι τα μέτρα που προτείνονται θα πρέπει να αναθεωρούνται και να προσαρμόζονται σε τοπικό επίπεδο από τις Αρμόδιες Αρχές κάθε Χώρας. Σε ανάλογα πλαίσια κινείται ο ΕΟΔΔΥ λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του WHO (https://eody.gov.gr/en/covid-19-advice-for-hotels-in-quarantine/).
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι σήμερα δεν έχει εκδώσει συγκεκριμένες οδηγίες για τον τουριστικό κλάδο πέραν ενός γενικού πλαισίου προστασίας των εργαζομένων και των ταξιδιωτών. (https://osha.europa.eu/el/safety-and-health-legislation/european-directives και https://www.ecdc.europa.eu/en)
Ο ρόλος ενός φορέα πιστοποίησης στην παραπάνω διεργασία θα μπορούσε να είναι μόνο ο έλεγχος της συμμόρφωσης με τους κανόνες και τις οδηγίες και σε καμία περίπτωση η Πιστοποίηση. Άλλωστε, σε μία εποχή που ακόμα και ο επιστημονικός κόσμος δεν έχει καταλήξει ποιος είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο θα προστατευθεί η κοινωνία, ποιος θα μπορούσε να πιστοποιήσει ότι δεν υφίσταται κίνδυνος.
Συνοψίζοντας, την παρούσα κρίσιμη στιγμή ο τουριστικός κλάδος θα πρέπει να ακολουθήσει τις βασικές και διεθνώς καταξιωμένες αρχές που διέπουν τους κανόνες Τυποποίησης και Πιστοποίησης. Οι Αρμόδιοι Φορείς είναι αυτοί που ήδη επεξεργάζονται και θα θέσουν τους Κανόνες οι οποίοι θα εφαρμοστούν από τις επιχειρήσεις και θα επιβεβαιωθούν αναλόγως.
