Στη σημερινή πρωτόγνωρη συγκυρία της πανδημίας του κορωνοϊού και στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, εκλείπουν τα συνηθισμένα δεδομένα -προγραμματισμός πτήσεων, κρατήσεις, κλπ- που παραδοσιακά αποτελούσαν πρόδρομες ενδείξεις για την προοπτική και το εκτιμώμενο μέγεθος του εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα μας.
Τα διαθέσιμα δεδομένα, ωστόσο, σχετικά με την σημασία και τα χαρακτηριστικά των επιμέρους αγορών, τη θέση της χώρας μας στις αγορές αυτές, τις προβλεπόμενες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας στις χώρες αυτές και τα υγειονομικά χαρακτηριστικά τους, μπορούν να υποστηρίξουν τη διαμόρφωση συνεκτικών πλαισίων ανάλυσης και αποφάσεων.
Ενόψει των προσπαθειών για την επανέναρξη της τουριστικής δραστηριότητας στην χώρα, η παρούσα μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ με θέμα: «Χαρτογράφηση των αγορών εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα στην εποχή του COVID-19» φιλοδοξεί να υποστηρίξει τον παραπάνω σκοπό.
Η μελέτη χαρτογραφεί 25 αγορές του ελληνικού τουρισμού που το 2019 εισέφεραν πλέον του 87% των εσόδων του εισερχόμενου τουρισμού. Μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο αναλυτικό εργαλείο για τις επιχειρήσεις και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς του τουρισμού για να προβούν στις εκτιμήσεις τους για τις τουριστικές ροές το 2020, καθώς θα προσδιορίζονται οι αγορές για τις οποίες θα επιτραπεί η επανέναρξη της τουριστικής δραστηριότητας.
Για κάθε χώρα παρουσιάζονται τα ακόλουθα δεδομένα:
• η σημασία της στην παγκόσμια τουριστική αγορά, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (2018) του UNWTO
• το πόσο δημοφιλής προορισμός είναι η Ελλάδα στη χώρα αυτή και συγκριτικά με τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου
• το πόσο σημαντική αγορά είναι για την Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2019
• η πορεία της πανδημίας, με βάση τα στοιχεία του ECDC
• οι επιπτώσεις της στην οικονομία της, με βάση τις εκτιμήσεις του World Economic Outlook Απριλίου 2020 του ΔΝΤ, της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και της Markit
Η σύνθεση και η συστηματική παρουσίαση, των χαρακτηριστικών αυτών των αγορών μας, μπορεί να αποτελέσει ένα συνεκτικό πλαίσιο ανάλυσης και να συνδράμει την αναγκαία πληροφόρηση που απαιτούν οι πολιτικές και επιχειρηματικές αποφάσεις και ενέργειες.
Γερμανία
Η Γερμανία αποτελεί την μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Γερμανών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Γερμανία ήταν σχετικά ελεγχόμενη με σχετικά χαμηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 20/04, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 7% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 3,9% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 5,2% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 3,5%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ην. Βασίλειο αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Βρετανών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Το Ην. Βασίλειο συγκαταλέγεται στις χώρες που υπέστησαν σημαντικό πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς εμφάνισε υψηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού.
Καθώς εξομαλύνεται η κατάσταση, το lockdown δεν έχει ακόμη αρθεί, ενώ αναμένεται να εφαρμοστούν ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 6,5% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 4,8%
με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 4% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 4,4%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ αποτελούν την 3η αγορά του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί
δημοφιλή προορισμό των Αμερικανών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στις ΗΠΑ μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να είναι
ελεγχόμενη, ενώ αρκετά υψηλός είναι ο δείκτης θανάτων ανά 100.000 άτομα. Αν και μόνο ορισμένες πολιτείες είναι σε lockdown, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 5,9% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 10,4% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 4,7% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 9,1%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
O Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών PMI κινείται πτωτικά και ευρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο τους τελευταίους 133 μήνες.
Γαλλία
Η Γαλλία αποτελεί την 4η αγορά του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Γάλλων, ιδιαίτερα για τα προϊόντα Ήλιος και Θάλασσα και City Break.
Η Γαλλία συγκαταλέγεται στις χώρες που υπέστησαν σημαντικό πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς εμφάνισε υψηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 11/05, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 7,2% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 10,4% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 4,5% το 2021 και διατήρηση της ανεργίας στο 10,4%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Ιταλία
Η Ιταλία αποτελεί την 5 η αγορά του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Ιταλών, ιδιαίτερα για τα προϊόντα Ήλιος και Θάλασσα και City Break.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ιταλία ήταν αρχικά μη ελεγχόμενη με υψηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα, σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Αν και η κατάσταση είναι πλέον ελεγχόμενη, η χώρα υπέστη μεγάλο πλήγμα. Από 03/05, το lockdown έχει αρθεί μερικώς, ωστόσο εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 9,1% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 12,7% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 4,8% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 10,5%.
Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για τον Απρίλιο, ήδη από τον Μάρτιο, παρατηρείται σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Ολλανδία
Η Ολλανδία βρίσκεται στην 6 η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Ολλανδών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ολλανδία πλέον είναι ελεγχόμενη, ωστόσο η χώρα παρουσίασε υψηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 11/05, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 7,5% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 6,5% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 3% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 5%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Ρουμανία
Η Ρουμανία βρίσκεται στην 7 η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί εξαιρετικά δημοφιλή προορισμό των Ρουμάνων.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στη Ρουμανία ήταν σχετικά ελεγχόμενη με σχετικά χαμηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 15/05, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 5% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 10,1% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 3,9% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 6%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Κύπρος
Η Κύπρος βρίσκεται στην 8 η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Κυπρίων, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα και City Break.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Κύπρο ήταν ελεγχόμενη με χαμηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 04/05, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 6,5% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 8,8% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 5,6% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 7,4%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης και
του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Ελβετία
Η Ελβετία βρίσκεται στην 9 η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Ελβετών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ελβετία ήταν σχετικά ελεγχόμενη με τον δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα να ανέρχεται σε μέτρια επίπεδα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 27/04, εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 6% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 2,7% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 3,8% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 2,6%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
O Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών PMI κινείται πτωτικά, η τιμή Απριλίου ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 11 ετών.
Αυστρία
Η Αυστρία βρίσκεται στη 10η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, ενώ η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Αυστριακών, ιδιαίτερα για το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
Η εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού στην Αυστρία ήταν σχετικά ελεγχόμενη με σχετικά χαμηλό δείκτη θανάτων ανά 100.000 άτομα.
Αν και το lockdown έχει αρθεί μερικώς από 14/04,εξακολουθούν να υφίστανται ταξιδιωτικοί περιορισμοί.
Αναμένεται μείωση του ΑΕΠ κατά 7% το 2020, και αύξηση της ανεργίας στο 5,5% με ανάκαμψη του ΑΕΠ κατά 4,5% το 2021 και υποχώρηση της ανεργίας στο 5%. Παρατηρείται επίσης σημαντική κάμψη του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης και
του δείκτη οικονομικού κλίματος.
Η μελέτη παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, σε webinar που συνδιοργάνωσαν στις 21/05 το ΙΝΣΕΤΕ και η Deloitte Ελλάδος με θέμα: «Ο ελληνικός τουρισμός στην εποχή του COVID-19» και το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ.
Εξειδικευμένα στελέχη της Deloitte παρουσίασαν τις εξελίξεις που έχει προκαλέσει η πανδημία στον τομέα του τουρισμού στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα τα σενάρια αναφορικά με το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί ο εγχώριος κλάδος στο τρέχον και το επόμενο έτος.
Αναλυτικά η μελέτη της Deloitte για τα σενάρια για την πορεία του ελληνικού κλάδου τουρισμού και φιλοξενίας το 2020 και 2021, εδώ.
Η μελέτη υλοποιήθηκε από το ΙΝΣΕΤΕ στο πλαίσιο της Πράξης: “Ενίσχυση της θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας του ΣΕΤΕ”, η οποία εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση ΕΣΠΑ 2014-2020” και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ).
