Του Χάρη Ντιγριντάκη
Τροχοδρομεί προς την υλοποίηση του ο μήκους 74,5 χλμ. αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, project που θα τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του 2025.
Η συνολική προθεσμία για την ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου Πάτρα – Πύργος ανέρχεται σε 40 μήνες από την έναρξη της κατασκευής.
Προβλέπεται και μια ενδιάμεση αποκλειστική τμηματική προθεσμία για την απόδοση στην κυκλοφορία του τμήματος Κάτω Αχαΐα – Πύργος μήκους 56 χλμ. εντός 36 μηνών από την έναρξη της κατασκευής.
Επίσης, προβλέπονται ποινικές ρήτρες για την υπαίτια εκ μέρους του Παραχωρησιούχου υπέρβαση των ως άνω προθεσμιών συνολικού ύψους 22 εκατομμυρίων εκατ. ευρώ.
Σήμερα παρουσία του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη έγινε η εθιμοτυπική εκδήλωση έναρξης των εργασιών του νέου αυτοκινητοδρόμου.
Σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτη Παπανικόλα, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Συμβούλο της Ολυμπίας Οδός Α.Ε. ένας παλαιός, επικίνδυνος οδικός άξονας δίνει τη θέση του: «σε έναν άνετο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο που θα μειώσει κατά περίπου 40 λεπτά το ταξίδι Πάτρα – Πύργος».
Όπως σημείωσε πρόκειται για ένα δρόμο με 2 λωρίδες και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση, με κεντρική διαχωριστική νησίδα, 8 κόμβους, 64 άνω- κάτω διαβάσεις, 15 γέφυρες, 2 Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών και 2 Σημεία Εξυπηρέτησης Πελατών.
Περιγραφή του έργου
Το μήκος της αρτηρίας είναι 74,5 χλμ. και του παράπλευρου και κάθετου δικτύου περί τα 124 χλμ. Παράλληλα το πλάτος του οδοστρώματος της αρτηρίας είναι 21,3 μ.
Ειδικότερα προβλέπονται οι εξής 8 Ανισόπεδοι κόμβοι: Ημικόμβος Μιντιλογλίου, Κόμβος ΒΙΠΕ, Κόμβος Κάτω Αχαΐας, Κόμβος Βάρδας, Κόμβος Κυλλήνης, Κόμβος Γαστούνης, Κόμβος Αμαλιάδας, Κόμβος Πύργου.
Επίσης προβλέπεται να κατασκευασθούν ή έχουν ήδη εν μέρει κατασκευασθεί 35 Κάτω Διαβάσεις, 27 Άνω Διαβάσεις, 13 Γέφυρες, η κατασκευή δύο Μετωπικών Σταθμών Διοδίων στην περιοχή Καμίνια της Αχαΐας μεταξύ των Α/Κ Βιομηχανικής Περιοχής Πατρών (ΒΙΠΕ) και Α/Κ Κάτω Αχαΐας και στην περιοχή μεταξύ Αμαλιάδας και Πύργου. Ακόμη, προβλέπεται η κατασκευή πλευρικών σταθμών Διοδίων στους Α/Κ Κάτω Αχαΐας και Αμαλιάδας, καθώς και η κατασκευή δύο αμφίπλευρων ΣΕΑ, στην περιοχή Καρέϊκων Αχαΐας και Πύργου.
Όπως αναμένετο το υβριδικό σύστημα αναλογικής χρέωσης διοδίων τελών για τους χρήστες του αυτοκινητοδρόμου Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα θα εγκατασταθεί και στο νέο αυτοκινητόδρομο Πάτρα – Πύργος.
Ιστορικό
Ο αυτοκινητόδρομος είναι ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο ανάπτυξης αυτοκινητοδρόμων.
Το 2013 εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης εξαιρέθηκε από το αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης προκειμένου να κατασκευαστεί ως ενιαία σύμβαση με κατ’ αποκοπή τίμημα. Η δημοπράτησή του έγινε τον Οκτώβριο του 2014.
Η κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 ακύρωσε το Μάρτιο του 2015 την προγραμματισμένη δημοπράτηση και προέβη στην κατάτμηση του έργου των 74,5 χλμ. σε οκτώ (8) τμήματα, τα οποία δημοπρατήθηκαν την περίοδο 2016-2017.
Τον Απρίλιο και το Μάιο του 2019 υπεγράφησαν οι πέντε από τις οκτώ συμβάσεις, Ωστόσο καμία δεν σημείωσε ουσιαστική πρόοδο.
Ενόψει της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί έως και τον Ιούλιο του 2019, η οποία έθετε σε κίνδυνο την ολοκλήρωση του έργου με αρνητικές συνέπειες για το Ελληνικό Δημόσιο και την εξυπηρέτηση κατά τον πλέον ωφέλιμο τρόπο του Δημοσίου Συμφέροντος, λόγω των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η νέα Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μόλις ανέλαβε καθήκοντα θέλησε να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις για την εμπρόθεσμη ολοκλήρωση του έργου, χωρίς να δεσμεύεται από τετελεσμένες καταστάσεις.
Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου αποδέχθηκε την πρόταση που υπέβαλε τον Οκτώβριο του 2019, ο Παραχωρησιούχος ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ κρίνοντας ως βέλτιστη την επιλογή επανένταξης του έργου στη Σύμβαση Παραχώρησης.
Προς τούτο μάλιστα υπεγράφη στις 20/01/2020 Πλαίσιο Συναντίληψης μεταξύ Υπουργείου και Παραχωρησιούχου.
Ενέργειες προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Για την επανένταξη του τμήματος Πάτρα Πύργος στη Σύμβαση Παραχώρησης της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ απαιτήθηκε καταρχήν η σύμφωνη γνώμη της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG GROW).
Προς τούτο υποβλήθηκε ερώτημα τον Μάιο του 2020 και η απάντηση της DG GROW τον Οκτώβριο του 2020 ήταν θετική. Ανάλογα θετική ήταν και απάντηση της DG COMP ως προς το θέμα της Κρατικής Ενίσχυσης.
Η έγκριση της Κρατικής Ενίσχυσης (που έλαβε χώρα σε δύο στάδια Προγνωστοποίηση Κρατικής Ενίσχυσης το Νοέμβριο του 2020 και Γνωστοποίηση Κρατικής Ενίσχυσης τον Οκτώβριο του 2021) έγινε κατόπιν διαβούλευσης όλων των εμπλεκομένων Γενικών Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης (DG RΕGΙO) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έγκριση της Κρατικής Ενίσχυσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δόθηκε το Δεκέμβριο του 2021.
Η Συμφωνία Τροποποίησης της Σύμβασης Παραχώρησης για την επανένταξη του Πάτρα – Πύργος κυρώθηκε στη Βουλή με το άρθρο 82 του ν. 4876/2021. Η Έναρξη του Έργου κατασκευής του τμήματος Πάτρα – Πύργος τυπικά έλαβε χώρα στις 18/03/2022.
Τέλος με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κ. Κων/νου Καραμανλή είχε εγκριθεί από τον Ιανουάριο του 2022 η έγκριση Προδρόμων Εργασιών όπως η κατασκευή εργοταξιακών εγκαταστάσεων, η εισκόμιση εξοπλισμού για την κατασκευή, αρχαιολογικές έρευνες κλπ.
