του Χάρη Ντιγριντάκη
Ούριος άνεμος αξιοποίησης πνέει στα λιμάνια με πολιορκητικό κριό ανάπτυξης το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου. Μετά το ναυάγιο του διαγωνισμού της Αλεξανδρούπολης για λόγους μη διαγωνιστικούς διευρύνεται ο κύκλος κεφαλαιοποίησης της αξίας λιμανιών από το ΤΑΙΠΕΔ ως Αρχή Σχεδιασμού.
Στο πλαίσιο αυτό ήδη προχωρά η διαδικασία για την έγκριση του masterplan για τα λιμάνια της Ραφήνας και της Πάτρας. Η έγκριση του Master Plan για τα δύο λιμάνια εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης των περιοχών αυτών, σε συνδυασμό με τη διασύνδεσή τους με την Αττική Οδό και το σιδηροδρομικό δίκτυο αντίστοιχα.
Την τρέχουσα περίοδο και μετά την ολοκλήρωση της πώλησης του 66% του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας στον όμιλο Grimaldi, το ΤΑΙΠΕΔ ολοκληρώνει τις διαγωνιστικές διαδικασίες για το λιμάνι της Καβάλας και έπονται οι λιμένες του Ηρακλείου (μετά τις 20 Απριλίου) και του Βόλου (περνούν και οι 8 στην επόμενη φάση κατά πληροφορίες). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ως Αρχή Σχεδιασμού το ΤΑΙΠΕΔ πρόκειται να συνδράμει τους επενδυτές στην υλοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου τους κατά τα πρότυπα του ΟΛΠ και του ΟΛΘ.
Αλεξανδρούπολη
Το Ταμείο έχει αναλάβει την ανάπτυξη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, μετά από την πρόσφατη απόφαση της Κυβέρνησης να ματαιώσει τον διαγωνισμό για την παραχώρηση πλειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού του κεφαλαίου σε ιδιώτες.
Ειδικότερα στην Αλεξανδρούπολη δρομολογείται η υλοποίηση των έργων για την αποκατάσταση των βαθών της λιμενολεκάνης και του διαύλου εισόδου – εξόδου, την ολοκλήρωση του οδικού δικτύου εντός της χερσαίας ζώνης του λιμένα και τη σύνδεσή του με τη νέα Περιφερειακή Οδό Αλεξανδρούπολης που ήδη βρίσκεται υπό κατασκευή. Πρόκειται για έργα που θα αναβαθμίσουν τις επιχειρησιακές δυνατότητες του λιμένα και θα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της κυκλοφορίας, δεδομένου ότι η κίνηση των οχημάτων με προορισμό το λιμάνι δεν θα διεξάγεται μέσα από τον αστικό ιστό της πόλης.
Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ σε συνεργασία με τα Υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα αναλάβουν την ωρίμανση, δημοπράτηση και χρηματοδότηση των έργων συνολικού προϋπολογισμού 23 εκατ. ευρώ (18,5 εκατ. ευρώ για τα έργα εκβάθυνσης και 4,5 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση του οδικού δικτύου).
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα λειτουργήσει ως φορέας χρηματοδότησης, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως Αναθέτουσα Αρχή και το ΤΑΙΠΕΔ ως φορέας ωρίμανσης των έργων. Τα συγκεκριμένα έργα υποδομής έχουν ήδη χαρακτηριστεί έργα στρατηγικής σημασίας από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας και επίκειται η ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξής τους στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Την ίδια ώρα ολοκληρώθηκε ο του διεθνής διαγωνισμός που διενεργεί το ΤΑΙΠΕΔ για την πρόσληψη συμβούλου Στρατηγικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, ο οποίος θα αναλάβει την εκπόνηση Business Plan και θα μελετήσει τις δυνατότητες ανάπτυξης του Οργανισμού Λιμένος. Με βάση το Business Plan θα ληφθούν αποφάσεις για την υλοποίηση επενδύσεων, όπως την προμήθεια εξοπλισμού φορτοεκφόρτωσης και την αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών. Οι σύμβουλοι θα εξετάσουν, επίσης, το ενδεχόμενο συνεργασίας της ΟΛΑ Α.Ε. με νέους χρήστες, ενώ αναμένεται να συνδράμουν στην εφαρμογή του νέου επιχειρηματικού σχεδίου εφόσον κριθεί απαραίτητο.
Τέλος έχει εκδοθεί Υπουργική Απόφαση για την ανάθεση στο ΤΑΙΠΕΔ του ρόλου της Αρχής Σχεδιασμού για τα λιμάνια της Χαλκίδας, της Μυτιλήνης και της Κύμης.
Όπως γίνεται διακριτό το Ταμείο ουσιαστικά λειτουργεί ως one stop shop και συντονίζει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που πρέπει να συμπράξουν για την έγκριση του Master Plan και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), για τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) και τους 10 περιφερειακούς λιμένες που έχει στο χαρτοφυλάκιό του.
ΟΛΠ
Το Προεδρικό Διάταγμα έγκρισης του σχεδίου ανάπτυξης και διαχείρισης λιμένα (Master Plan), της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και του καθορισμού των Όρων Δόμησης και Χρήσεων Γης στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα Πειραιά εκδόθηκε στο τέλος Ιανουαρίου του 2023. H έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος 32/2023 αποτελεί σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του Master Plan του ΟΛΠ. Ήδη ο ΟΛΠ βρίσκεται στο επόμενο στάδιο, της εκπόνησης της κυκλοφοριακής μελέτης που αποτελεί πρόκριμμα για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και με την ευκαιρία αυτή τελεί σε στενή συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ ως προς την εκπόνηση των ελαχίστων προδιαγραφών που θα πρέπει να περιλαμβάνονται σε όλες τις κυκλοφοριακές μελέτες όλων των Λιμένων.
Υπογραμμίζεται ότι τo Μaster Plan του ΟΛΠ περιλαμβάνει επενδύσεις συνολικής αξίας περίπου 650 εκατ. ευρώ.
Μεταξύ αυτών είναι τα εξής έργα:
o Η επέκταση του προβλήτα κρουαζιέρας προϋπολογισμού 136 εκατ. ευρώ.
o Η αναβάθμιση των υποδομών στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, προϋπολογισμού 55 εκατ. ευρώ.
o Η επέκταση του προβλήτα Ηρακλέους για διακίνηση οχημάτων, με προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ.
o Η κατασκευή νέου προβλήτα πετρελαιοειδών, προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ.
o Η αναβάθμιση των υποδομών του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων 1, αξίας 14 εκατ. ευρώ.
ΟΛΘ
Το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται σε συνεργασία με τον ΟΛΘ προκειμένου εντός του Μαρτίου να ξεκινήσει η αντίστοιχη εγκριτική διαδικασία. Έχοντας πλέον και την εμπειρία από την διαδικασία του ΟΛΠ, το Ταμείο θα συντονίσει την πορεία αδειοδότησης του Master Plan του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.
Επισημαίνεται ότι το Master Plan του Λιμένα Θεσσαλονίκης εγκρίθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και έλαβε θετική γνώμη από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ).
Ειδικότερα περιλαμβάνει υποχρεωτικές επενδύσεις, βάσει της Σύμβασης Παραχώρησης, ύψους 180 εκατ. ευρώ και επιπλέον επενδύσεις ύψους περί των 120 εκατ. ευρώ, καταρτίζοντας έτσι ένα συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα εκτιμώμενου ύψους 300 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος της περιόδου Παραχώρησης, το οποίο αναλύεται ως εξής:
o Επέκταση της λιμενικής υποδομής του 6ου προβλήτα και προμήθεια και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού και μηχανημάτων, εκτιμώμενου ύψους 200 εκατ. ευρώ.
o Έργα αποκατάστασης και αξιοποίησης του Κτηρίου Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού (νυν Επιβατικού Σταθμού) με συνολικό εκτιμώμενο κόστος περίπου 25 εκατ. ευρώ.
o Κατασκευή νέου Logistics Center στη βάση του 6ου Προβλήτα, με εκτιμώμενο κόστος περίπου 30 εκατ. ευρώ
o Αναστήλωση, αποκατάσταση και αξιοποίηση των διατηρητέων κτιρίων και του περιβάλλοντος χώρου τους, κατασκευή νέων και αναβάθμιση των υφιστάμενων κτιριακών εγκαταστάσεων του Λιμένα Θεσσαλονίκης για εμπορικές, πολιτιστικές και διοικητικές χρήσεις, με εκτιμώμενο κόστος περίπου 45 εκατ. ευρώ.
Τέλος ο ΟΛΘ φέρεται να έχει συμπεριλάβει στο masterplan τις προαναφερόμενες επενδύσεις ως απόρροια των παρακάτω:
o Στόχος του Λιμένα Θεσσαλονίκης είναι να εξελιχθεί στον μεγαλύτερο λιμένα των Βαλκανίων.
o Ο λιμένας Θεσσαλονίκης είναι ο μεγαλύτερος λιμένας στην Ελλάδα σε διακίνηση συμβατικού/ χύδην φορτίου.
o Η κίνηση της κρουαζιέρας έχει αυξηθεί ραγδαία το έτος 2022 και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια.
o Ο ΟΛΘ διατηρεί άριστες σχέσεις με όλους τους συνεργαζόμενους φορείς/ stakeholders και με την πόλη της Θεσσαλονίκης και λαμβάνει υπόψη τις προτάσεις και τις ανάγκες τους.
