Το αντικείμενο της σύμβασης για την ανάπτυξη του έργου «Δράσεις Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής», που υπογράφηκε από τον Πρόεδρο του ΔΣ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Χαρίτωνα Σταυρόπουλο, παρουσία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ, Γιώργου Κουμεντάκη, του CEO της Nova ICT, Αλέξανδρου Μπρέγιαννη και των συντελεστών του έργου, παρουσιάστηκε την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2024 στην Εθνική Λυρική Σκηνή στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Next Generation EU και αφορά στην υλοποίηση ενός συνόλου καινοτόμων δράσεων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής όπως επαυξημένη, μεικτή και εικονική πραγματικότητα (augmented, mixed and virtual reality) θα αναπτυχθούν υπηρεσίες υψηλής διαδραστικότητας, καινοτομώντας και δημιουργώντας τη σύγχρονη όπερα του 21ου αιώνα, με τη δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας για την υλοποίηση δράσεων virtual πρόβας. Η πλατφόρμα –μεταξύ άλλων- θα διαθέτει μια βιβλιοθήκη εικονικών σκηνικών, τα οποία οι συντελεστές της παράστασης θα μπορούν να χρησιμοποιούν για το στήσιμο της πρόβας. Οι συμμετέχοντες στην πρόβα θα μπορούν απ’ όπου και αν βρίσκονται, φορώντας μάσκα εικονικής πραγματικότητας, να συμμετέχουν στην εικονική πρόβα και να εργάζονται σαν να ήταν παρόντες στο πραγματικό σκηνικό, το οποίο θα έχει δημιουργηθεί σε Virtual Reality.

Παράλληλα, μια καινοτόμα εφαρμογή μικτής πραγματικότητας θα υποστηρίζει την παρακολούθηση της κατασκευής σκηνικών από τους συντελεστές, τους τεχνικούς, αλλά και όλους όσους ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν τη διαδικασία.

Επιπλέον, θα γίνει τρισδιάστατη σάρωση επιλεγμένων κουστουμιών που βρίσκονται στο αρχείο της ΕΛΣ, τα οποία θα χρησιμοποιούνται σαν εικονική βιβλιοθήκη με τη δυνατότητα κίνησης μέσα σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας.

Ταυτόχρονα, θα πραγματοποιηθεί ψηφιακή καταγραφή του αρχείου της ΕΛΣ (κείμενα, οπτικοακουστικές καταγραφές, σκηνικά), το οποίο θα είναι προσβάσιμο μέσω του διαδικτύου με εύχρηστους τρόπους: είτε με τη μορφή διαδραστικού χρονολογίου είτε με τη μορφή βάσης δεδομένων με πολλαπλές δυνατότητες αναζήτησης είτε με τη χρήση τεχνολογίας επαυξημένης πραγματικότητας.

Τέλος, θα δημιουργηθεί μία εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας σε περιβάλλον κινητών συσκευών iOS & Android, η οποία θα προσφέρει επιλεγμένο ψηφιακό υλικό της ΕΛΣ στο ευρύ κοινό μέσω της διάχυσής του σε συγκεκριμένα σημεία αλληλεπίδρασης μέσα στην πόλη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ΕΛΣ θα συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Πιο συγκεκριμένα, η δυνατότητα virtual προβών θα ελαττώσει σημαντικά τις μετακινήσεις των συντελεστών μίας παραγωγής καταργώντας την αναγκαιότητα της φυσικής συμπαρουσίας τους στο στάδιο της προετοιμασίας της παράστασης. Επιπρόσθετα, το ψηφιοποιημένο αρχείο θα είναι προσβάσιμο από όλους και όλες χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία του κοινού στους χώρους της ΕΛΣ. Τέλος, η δράση επαυξημένης πραγματικότητας μέσα στην πόλη θα δημιουργήσει μία πολιτιστική – τουριστική διαδρομή, η οποία θα πραγματοποιείται με αμιγώς ψηφιακό τρόπο.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης επισήμανε: «Σε μία εποχή που η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία αγγίζοντας κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα, η Εθνική Λυρική Σκηνή κάνει ένα ακόμα βήμα προς το μέλλον της όπερας του 21ου αιώνα. Χάρη στη συνεργασία μας με τη Nova ICT και το Πολυτεχνείο Κρήτης, θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τις τελευταίες τάσεις της τεχνολογίας προκειμένου να μετασχηματίσουμε ψηφιακά την ΕΛΣ,

γεγονός που θα εισαγάγει μία σπουδαία τομή φέρνοντας την όπερα σε διάλογο με το ανήσυχο σήμερα και το ελπιδοφόρο αύριο. Δεν μπορούμε παρά να αισθανόμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που θα ανοίξουμε νέους ορίζοντες στην όπερα όπως τη γνωρίζαμε έως σήμερα».

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Nova ICT, Αλέξανδρος Μπρέγιαννης, δήλωσε: «Η ενσωμάτωση τεχνολογιών επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη που ανοίγει νέους ορίζοντες στην εμπειρία του θεατή αλλά και τον τρόπο που μπορεί να συντελεστεί μια παράσταση. Είμαστε περήφανοι που αξιοποιώντας την τεχνολογία δίνουμε τη δυνατότατά να προβληθεί με σύγχρονα μέσα το σπουδαίο έργο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής».

Στην υλοποίησή του έργου συμμετέχουν ως υπεργολάβοι της Nova ICT η εταιρία Αιγαίου Solutions, το Πολυτεχνείο Κρήτης (με επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθηγητή Παναγιώτη Παρθένιο), η εταιρία Elidoc και ο μουσικός ερευνητής Νίκος Διονυσόπουλος.

Φορέας χρηματοδότησης του έργου «Sub.4.12 Δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού της ΕΛΣ» είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης –NextGenerationEU.