Τις ανεκμετάλλευτες δυνατότητες του θρησκευτικού τουρισμού επιχειρεί ακόμη μια φορά να εκμεταλλευθεί η πολιτεία. Οι περισσότερες προσπάθειες στο παρελθόν ήταν ατελείς, ενώ κάθε νέα κυβέρνηση ανασχεδίαζε την πολιτική της με θύμα κυρίως τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Κοινός τόπος είναι ότι ο προσκηνυματικός-θρησκευτικός τουρισμός δύναται να γίνει ένα από τα κύρια κομμάτια του δυσεπίλυτου παζλ της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.
του Χάρη Ντιγριντάκη
Χαρακτηριστικό της αδυναμίας συλλογής στοιχείων ούτως ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για την πορεία την εν λόγω μορφής εναλλακτικού τουρισμού είναι το γεγονός ότι οι Μητροπόλεις δεν δίνουν στοιχεία αλλά και ούτε οι μονές όπως για παράδειγμα τα Μετέωρα μολονότι κόβεται εισιτήριο. Κατ’ εκτίμηση μόνο τα Μετέωρα επισκέφθηκαν 1 εκατ. τουρίστες περίπου το 2015. Πρόκειται για τον προορισμό με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και κατόπιν ακολουθεί με 200.000 επισκέψεις το Άγιον Όρος. Το Συνοδικό Γραφείο Προσκηνυματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος με επικεφαλής τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη κ. Σπυρίδωνα Κατραμάδο αποτελεί τη μοναδική σταθερά που έχει η χώρα στην κατεύθυνση προώθησης της συγκεκριμένης μορφής εναλλακτικού τουρισμού. Όπως επισημαίνει στον ΕΤ της Κυριακής οι τουρίστες που επισκέπτονται θρησκευτικά μνημεία στην Ελλάδα υπερβαίνουν τα 2 εκατ. με αυξητικές τάσεις Ήδη έχει δοθεί σημαντική ώθηση στην επίσκεψη ομόθρησκων τουριστικών από την Ανατολική Ευρώπη με ιδιαίτερη δυναμική από τη ρωσική αγορά η οποία θα ενισχυθεί το 2016 όπως σημειώνει ο κ. Κατραμάδος προσθέτοντας ότι ειδικά για το πρόγραμμα τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου η ζήτηση είναι εξαιρετικά υψηλή από περιηγητές Βόρειο και Νότιο Αμερική. Καταλήγοντας αναφέρει ότι τις προσεχείς ημέρες θα φιλοξενηθούν 50 τουριστικοί πράκτορες από την Αυστραλία οι οποίοι θα ακολουθήσουν τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου ούτως ώστε να πουλήσουν το συγκεκριμένο πακέτο στην πατρίδα. Τα Βήματα του Αποστόλου Παύλου ουσιαστικά είναι η επίσκεψη στους προορισμούς : Σαμοθράκη, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Βέροια, Κόρινθος και Αθήνα.
Το μέλος του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων Ι. Συνόδου Εκκλησίας της Ελλάδος, οικονομολόγος κ. Χρήστος Πετρέας αναφέρει ότι τα πλεονεκτήματα από την ανάπτυξη του Θρηκευτικού Προσκηνυματικού Τουρισμού είναι ουκ ολίγα. Μεταξύ άλλων :
Οι επισκέψεις γίνονται σε όλη τη διάρκεια του έτους (12-μηνος τουρισμός)
Τα επισκέψιμα «θρησκευτικά αξιοθέατα» διαχέονται σε όλες τις περιοχές της χώρας
Τα χαρακτηριστικά της «πολιτιστικής θρησκευτικής» επίσκεψης, αποτελούν μέρος και της Ελληνικής ιστορίας, κληρονομιάς και παραδόσεων
Υπάρχουν αξιόλογα μουσεία (όπως το Βυζαντινό στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη) που δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν από άλλα του εξωτερικού
Η επίσκεψη στα «θρησκευτικά αξιοθέατα» μπορεί να συνδυαστεί και με άλλες τουριστικές δραστηριότητες για να δημιουργήσει και να αυξήσει τις τοπικές διανυκτερεύσεις
Ο θρησκευτικός τουρισμός προσφέρεται για τη μορφή των short break holidays
Οι τοπικές κοινωνίες με ευχαρίστηση υποδέχονται επισκέπτες σε τέτοια μνημεία – τόπους
Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τους «θρησκευτικούς πόλους έλξης» διεθνούς εμβέλειας είτε από θρησκευτικής είτε πολιτιστικής σημαντικότητας (όπως Μετέωρα, Πάτμος, κ.α.)
Υπάρχουν μεμονωμένες, αλλά αξιόλογες προσπάθειες ανάδειξης θρησκευτικού τουρισμού από την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α και Β βαθμού και μπορούν αν υποστηριχθούν.
Στις δυνατότητες δραστηριοτήτων στα πλαίσια του θρησκευτικού – προσκυνηματικού τουρισμού ο κ. Πετρέας καταγράφει: τις Προσκυνηματικές περιηγήσεις, τα ιεραποστολικά ταξίδια, τις Κρουαζιέρες, τα Συνέδρια/ συναντήσεις, τις Χριστιανικές κατασκηνώσεις (συμμετέχουν 120.000 εκκλησίες), τα ταξίδια διακοπών εθελοντών, την νεολαία/ μαθητικές διακινήσεις (περίπου 3 εκατ. νέοι εκπαιδεύονται σε 10.000 ιδιωτικά εκκλησιαστικά σχολεία).
Η Περιφέρεια Κρήτης ενισχύει τον Θρησκευτικό Τουρισμό
Η Περιφέρεια Κρήτης επενδύει στην ανάπτυξη του Θρησκευτικού τουρισμού και με την Εκκλησία της Κρήτης και τη στήριξη του Υπουργείου Τουρισμού, οργάνωσε την περιοδεία «στα βήματα του Αποστόλου Παύλου 25 κληρικών της Καθολικής Εκκλησίας στην Αυστρία, τους οποίους συνοδεύεσε ο Ορθόδοξος Μητροπολίτης Αυστρίας κ. Αρσένιος, όπως και την ιδιαίτερα επιτυχημένη πρόσφατη αποστολή της Περιφέρειας στην Αγ. Πετρούπολη, όπου πραγματοποιήθηκε έκθεση Αγιογραφίας του Κρητικού ζωγράφου Μανόλη Μπετεινάκη. Σημαντικό βοήθημα για τους επισκέπτες του νησιού, είναι η έκδοση Τουριστικού Οδηγού Μνημείων Χριστιανικής Πίστεως της Κρήτης με πρωτοβουλία της Συνοδικής Επιτροπής επί του Θρησκευτικού Τουρισμού σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης.
Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου, οι χριστιανικές κοινότητες της Κρήτης μεγαλούργησαν με την ορθόδοξη πίστη σε εκκλησίες και ναούς, σε μοναστήρια και ερημητήρια, σε σπήλαια που χρησιμοποιήθηκαν ως ασκητήρια και πλήθος παρεκκλησίων και Ιερών Ναών της βυζαντινής, της μεταβυζαντινής και των λοιπών περιόδων, με απαράμιλλα ξυλόγλυπτα τέμπλα, θαυμάσιες εικόνες και ιερά λείψανα Αγίων, που πλέον θεωρούνται θρησκευτικά μνημεία υψηλού ενδιαφέροντος.
Σήμερα, μπορούν να ενταχθούν ενδεικτικά μνημεία, που ανεγέρθηκαν στην Κρήτη κατά τη Βυζαντινή Εποχή, τη Βενετική και την όψιμη Οθωμανική περίοδο-με έμφαση στη διαχρονική συνέχεια του Χριστιανισμού στο νησί -και ο καταμερισμός τους σε ομάδες μνημείων ανάλογα με τον χωρικό τους προσδιορισμό-, μπορεί να οδηγήσει σε θεματικές διαδρομές, με επίκεντρο τον θρησκευτικό τουρισμό.
Για παράδειγμα το Ναό της Αγίας Αικατερίνης των Σιναϊτών, το Μικρό Άγιο Μηνά, το Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Μηνά, τον Άγιο Τίτο, τη Βασιλική Αγίου Πέτρου, τη Μονή Παλιανής, τον Άγιο Τίτο Γόρτυνας,τις Μονές Βροντησίου και Βαλσαμόνερου, τη Μονή Οδηγήτριας μεταξύ Λίσταρου – Αγιοφάραγγου,τη Μονή Κουδουμά, τις Μονές Κεράς στην Κερά και στην Κριτσά ,τη Μονή Καψά ανατολικά του Μακρύ Γιαλλού, τη Μονή Σαββαθιανών, την Παναγία Φόδελε, τη Μονή Αρκαδίου, τον Άγιο Ευτύχιο και Παναγία Κερά στο Χρωμοναστήρι Ρεθύμνου, την Παλαιοχριστιανική Βασιλική στο Ονυθέ Ρεθύμνου,το Ναό Αγίου Νικολάου στα Κυριακοσέλια Αποκορώνου, τις Μονές Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων και Γκουνερνέτου στο Ακρωτήρι Χανίων, το Ναό Αγίου Νικολάου στα Χανιά, το Ναό Αγίου Ιωάννη στον Αλικιανό, τη Μονή Γωνιάς στο Κολυμπάρι, τη Μονή Χρυσοσκαλίτισσας κοντά στο Ελαφονήσι κλπ.
