Μια σημαντική αλλαγή στα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών ενδέχεται να βρίσκεται προ των πυλών, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση επανεξετάζει τον Κανονισμό 261/2004.
Ο κανονισμός αυτός, που ισχύει από το 2005, προστατεύει τους επιβάτες σε περιπτώσεις καθυστερήσεων, ακυρώσεων και άρνησης επιβίβασης, προσφέροντας αποζημιώσεις και υποστήριξη.
Η Πολωνία, η οποία προεδρεύει του Συμβουλίου της ΕΕ, έχει προτείνει την αύξηση του ελάχιστου ορίου καθυστέρησης για αποζημίωση από τρεις σε πέντε ώρες. Εάν εφαρμοστεί, η αλλαγή αυτή θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τις αποζημιώσεις που δικαιούνται οι επιβάτες, καθώς εκτιμάται ότι περίπου το 85% των ταξιδιωτών που σήμερα λαμβάνουν αποζημίωση θα χάσουν αυτό το δικαίωμα.
Ο τρέχων κανόνας των τριών ωρών θεωρείται κίνητρο για τις αεροπορικές εταιρείες να διατηρούν την ακρίβεια των δρομολογίων τους. Αν όμως το όριο αυξηθεί στις πέντε ώρες, ενδέχεται να υπάρξει μεγαλύτερη ανοχή στις καθυστερήσεις, επιβαρύνοντας τους ταξιδιώτες. Το 2023, το 2% των πτήσεων στην ΕΕ σημείωσαν καθυστέρηση άνω των τριών ωρών, οδηγώντας σε αποζημιώσεις που ξεπέρασαν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η συζήτηση για την αναθεώρηση του EU261 δεν είναι καινούργια. Το 2013 επιχειρήθηκε τροποποίηση του κανονισμού, αλλά δεν υπήρξε συμφωνία. Σήμερα, οι πιέσεις για αλλαγές προέρχονται κυρίως από αεροπορικές εταιρείες που επιδιώκουν να μειώσουν το οικονομικό κόστος των αποζημιώσεων.
Ο Κανονισμός 261 εφαρμόζεται σε όλες τις πτήσεις που αναχωρούν από αεροδρόμια της ΕΕ, ανεξαρτήτως της έδρας της αεροπορικής εταιρείας, καθώς και σε πτήσεις που καταλήγουν σε κράτη της ΕΕ εφόσον εκτελούνται από ευρωπαϊκούς αερομεταφορείς. Επιπλέον, καλύπτει την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο διατηρεί αντίστοιχο πλαίσιο μετά το Brexit.
Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να επηρεάσουν εκατομμύρια ταξιδιώτες και να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις καταναλωτών. Η τελική απόφαση θα καθορίσει εάν οι επιβάτες θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν την προστασία που προσφέρει ο EU261 ή αν θα βρεθούν αντιμέτωποι με αυξημένα εμπόδια στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
