Ο μεγάλος αριθμός τουριστών που «πλημμυρίζουν» κάθε καλοκαίρι τη Σαντορίνη φαίνεται να έχει ωθήσει το νησί στα όριά του. Το Sputnik μίλησε με επαγγελματίες αλλά και παράγοντες του νησιού αναζητώντας απαντήσεις για το μέγεθος του προβλήματος της υπερδόμησης, αλλά και τις λύσεις που θα μπορούσαν να δοθούν.
Η Σαντορίνη, μια μικρή κουκκίδα στον παγκόσμιο χάρτη έχει καταφέρει να κάνει το όνομά της γνωστό σε όλο τον πλανήτη. Οι παραλίες της έχουν κερδίσει τις καρδιές τουριστών από όλο τον πλανήτη, ενώ το φημισμένο ηλιοβασίλεμά της έχει γίνει το φόντο για τις φωτογραφίες χιλιάδων ερωτευμένων ζευγαριών.
Όμως, πίσω από τα προσεγμένα δωμάτια των ξενοδοχείων που φιγουράρουν στα ταξιδιωτικά περιοδικά και τις ρομαντικές φωτογραφίες, η πραγματικότητα της Σαντορίνης είναι διαφορετική. Το νησί δέχεται ισχυρές τουριστικές πιέσεις που αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τις ανάγκες σε χώρους καταλυμάτων, αλλά και την κατανάλωση των φυσικών πόρων του νησιού.
Λίγo μετά το τέλος της φετινής τουριστικής περιόδου, κατά την οποία για μια ακόμη φορά το νησί «πλημμύρισε» με επισκέπτες από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, ο δήμαρχος Σαντορίνης Νίκος Ζώρζος, ο αρχιτέκτονας Κώστας Παγκαλίδης και ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Γκινοσάτης μίλησαν στο Sputnik για το μείζον το ζήτημα της υπερδόμησης, τις λύσεις που μπορούν να δοθούν σε αυτό, αλλά και για τις ανάγκες σε υποδομές για την αντιμετώπιση της μεγάλης τουριστικής πίεσης που δέχεται το κυκλαδονήσι.
Αυξημένες τουριστικές ροές
Για να γίνει σαφής η αυξημένη τουριστική πίεση των τελευταίων ετών, αρκεί κανείς να δει τα στοιχεία που παρέθεσε στο Sputnik ο δήμαρχος του νησιού, σχετικά με την κατανάλωση του νερού.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο Νίκο Ζώρζο, από το 2012 έως το 2017 η κατανάλωση νερού στην Οία αυξήθηκε κατά 110%, ενώ από πέρσι μέχρι φέτος παρουσίασε αύξηση επιπλέον 29%. Παράλληλα, την περίοδο 2012-2017 η κατανάλωση νερού στα Φηρά αυξήθηκε κατά στο 85%. Ακόμη εντυπωσιακότερο είναι ότι στο Ακρωτήρι από το 2013-2017 η κατανάλωση νερού αυξήθηκε κατά 439%.
Αντίστοιχη είναι η κατάσταση που προκαλείται και στις ανάγκες για ενέργεια, αφού, όπως τονίζει ο δήμαρχος, το 2013 το νησί χρειαζόταν 32,5ΜW, ενώ σήμερα χρειάζεται 50ΜW.
Ανάγκη φραγμού στην υπερδόμηση
Ωστόσο, η αύξηση του αριθμού των τουριστών σημαίνει και αύξηση των αναγκών σε καταλύματα, γεγονός που προκαλεί το φαινόμενο της υπερδόμησης του νησιού. Ο Δημήτρης Γκινοσάτης, πολιτικός μηχανικός που διενεργεί στατικές μελέτες στο νησί, τονίζει ότι «δεν έχει γίνει ποτέ καμία μελέτη σχεδίου πόλης έτσι ώστε να υπάρχει μια σοβαρή προσπάθεια για νόμιμη δόμηση» και ότι «οι υπάρχοντες οικισμοί έχουν φτάσει σε σημείο κορεσμού».
Τονίζει μάλιστα ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργήθηκε μέχρι το 2000, καθώς δίνονταν «κατά κόρον άδειες γραφείων καταστημάτων και είχε γίνει μια εκμετάλλευση άναρχη», ενώ συμπληρώνει ότι από τότε, και λόγω των περιορισμών που έχουν τεθεί στην οικοδόμηση εκτός οικισμών «έχει μπει ένας πολύ σοβαρός φραγμός».
Από την πλευρά του, ο Κώστας Παγκαλίδης, αρχιτέκτονας που δραστηριοποιείται στο νησί, χαρακτηρίζει «ανοργάνωτο» τον τρόπο που έχει οικοδομηθεί. «Δεν έχουν δημιουργηθεί οι επεκτάσεις των οικισμών. Δεν έχουν χωροθετηθεί οι διάφορες περιοχές ώστε να μπορούμε να πούμε ότι εδώ χτίζουμε ξενοδοχεία ή εδώ γίνονται άλλες χρήσεις», τονίζει.
Πάντως, ο δήμαρχος κ. Ζώρζος τονίζει ότι η αναγκαιότητα να μπει περιορισμός στη δόμηση είναι πολύ μεγάλη. «Το συγκριτικό πλεονέκτημα του τόπου είναι το γεωπεριβάλλον της, δηλαδή η ίδια η γη της. Κατασπαταλώντας τους φυσικούς πόρους πλήττουμε το συγκριτικό του πλεονέκτημα», τονίζει ο δήμαρχος.
«Η Σαντορίνη έχει πεπερασμένες δυνατότητες να υποδεχτεί και άλλη δόμηση. Χρειαζόμαστε νέους δρόμους και νέα οικοδομικά τετράγωνα; Αυτό χρειάζεται η Σαντορίνη; Η Σαντορίνη πρέπει να προστατεύσει το φυσικό της περιβάλλον, αυτό που είναι το συγκριτικό της πλεονέκτημα», τονίζει ο δήμαρχος.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί το ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στη Σαντορίνη παραμένει υψηλό, με τον κ. Παγκαλίδη να σημειώνει ότι υπάρχει ζήτηση οικοπέδων τόσο από άλλες περιοχές της Ελλάδας, όσο και από το εξωτερικό, κάνοντας λόγο για την ύπαρξη Κινέζων και Ρώσων αγοραστών.
Στην επέκταση των υφιστάμενων οικισμών η λύση του προβλήματος
Όπως στα περισσότερα ζητήματα, η περιγραφή του προβλήματος είναι σχετικά εύκολη. Το βασικό ερώτημα όμως είναι το πώς θα μπορούσε να λυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα.
«Η λύση είναι να γίνει μια μελέτη της υπάρχουσας ικανότητας ώστε να μελετηθούν όλα τα στοιχεία που έχει το νησί όπως οι οικιστικές πιέσεις, η ροή του τουρισμού, φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Να ερευνηθούν δηλαδή όλα τα στοιχεία που καθορίζουν την εικόνα του νησιού ώστε πλέον να χαραχθεί μια πορεία για το ποια θέλουμε να είναι η εξέλιξη αυτού του νησιού, μέχρι που θέλουμε να φτάσει η εξέλιξή του», τονίζει ο κ. Παγκαλίδης.
Την ίδια άποψη εκφράζει και ο δήμαρχος κ. Ζώρζος τονίζοντας ότι «η πολιτεία πρέπει να πάρει γενναίες αποφάσεις και να συναινέσουν και όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Πρέπει να γίνεται οργανωμένα η δόμηση. Αν υπάρχουν ανάγκες θα πρέπει οργανωμένα να έχουμε επέκταση των οικισμών ή δημιουργία νέων με σχέδια πόλης».
Τονίζει μάλιστα ότι ο ίδιος δεν εκτιμά ότι χρειάζονται νέοι οικισμοί, καθώς δεν χρειάζονται άλλα ξενοδοχεία, αλλά ότι πολλά προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν εάν επεκταθούν σε λογικά πλαίσια οι υφιστάμενοι οικισμοί. Ως παράδειγμα φέρνει ένα σχέδιο πόλης για το Καμάρι, όπου προβλέπεται μια «πολύ μικρή επέκταση» που θα επιτρέψει «να οργανωθεί καλύτερα».
Οι υποδομές του νησιού στο επίκεντρο της συζήτησης
Το ζήτημα των υποδομών αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα σε σχέση με τη διαχείριση των μεγάλων τουριστικών ροών.
«Εκεί που πονάει η Σαντορίνη, είναι στις υποδομές της και όχι στην εκμετάλλευση όσον αφορά στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι υποδομές της έχουν μείνει πίσω, ενώ οι επιχειρηματίες προχωρούν. Αν συγχρόνως αναπτύσσονταν και τα οδικά δίκτυα, το λιμάνι, το αεροδρόμιο κλπ. δε θα είχαμε να λέμε τώρα για προβλήματα», τονίζει ο κ. Γκινοσάτης.
Πηγή : sputniknews.gr
