Σύνταξη: tourismtoday.gr

Ο τουρισμός μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ενός πιο συνδεδεμένου, πιο ζωντανού κόσμου. Καθώς αναπτύσσεται γρήγορα, οι προορισμοί με τις περισσότερες επισκέψεις απειλούνται από υπερτουρισμό, σύμφωνα με την McKinsey.

  • Το 80% των ταξιδιωτών επισκέπτεται μόλις το 10% των τουριστικών περιοχών του κόσμου.
  • Ο αριθμός τόσο σε ταξιδιώτες όσο και σε συχνότητα αποδράσεων θα αυξηθεί έως το 2030.
Πηγή: McKinsey

H μεγάλη ροή τουριστών, αν δεν διοχετευθεί προσεκτικά, επιβαρύνει τις υποδομές, κάνει κακό στα φυσικά και πολιτιστικά αξιοθέατα και απογοητεύει ντόπιους και επισκέπτες.

Το σημερινό ταξιδιωτικό τοπίο με την τεχνολογία μπορεί να επιδεινώσει το φαινόμενο overtourism. Μια εντυπωσιακή φωτογραφία στα social media κάνει ένα ελάχιστα γνωστό αξιοθέατο viral.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι φορείς του τουρισμού πρέπει να αναζητήσουν καλύτερους τρόπους διαχείρισης των ροών επισκεπτών του σήμερα, ενώ προετοιμάζονται για τις ροές επισκεπτών του αύριο.

Σε μελέτη της η McKinsey εξηγεί πως μπορούν οι προορισμοί για να εντοπίσουν έγκαιρα τα προειδοποιητικά σημάδια σχετικά με τον υπερτουρισμό.

Παράλληλα αποκαλύπτει στρατηγικές που θα βοηθήσουν στη μεγιστοποίηση των οφελών ελαχιστοποιώντας τις αρνητικές επιπτώσεις, από τους ταξιδιώτες.

Φέρουσα ικανότητα και ο αντίκτυπος της στην ετοιμότητα προορισμού

Η φέρουσα ικανότητα αναφέρεται στον μέγιστο αριθμό επισκεπτών που μπορεί να φιλοξενήσει ένας προορισμός χωρίς να βλάψει το φυσικό, οικονομικό και κοινωνικοπολιτιστικό περιβάλλον του ή να διακυβεύσει την ποιότητα των εμπειριών των επισκεπτών.

Για να την διαχειριστούν αποτελεσματικά οι προορισμοί πρέπει πρώτα να κατανοήσουν τα συγκεκριμένα όρια τους και μετά να εργαστούν ενεργά για να παραμείνουν εντός αυτών.

Όταν ένας προορισμός υπερβαίνει την φέρουσα ικανότητα, οι αρνητικές επιπτώσεις του τουρισμού υπερτερούν των ωφελειών.

Το κλείσιμο σε τουρίστες δεν είναι πάντα εφικτό ή βιώσιμο. Αντίθετα, οι προορισμοί θα πρέπει να επικεντρωθούν στην αύξηση της φέρουσας ικανότητας για μεγαλύτερη ανάπτυξη.

Με την υιοθέτηση μηχανισμών έγκαιρης ανίχνευσης και την προσεκτική διαχείριση μπορούν να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ της υποδοχής των επισκεπτών και της διατήρησης των φυσικών και πολιτιστικών αγαθών και της ποιότητας ζωής των κατοίκων.

Πηγή: McKinsey

Το διαγνωστικό εργαλείο έγκαιρης προειδοποίησης ότι ένας προορισμός βρίσκεται υπό πίεση από τον τουρισμό της McKinsey, δίνει την τωρινή εικόνα.

Ξεκινώντας με μια λίστα 65 μεγάλων, αντιπροσωπευτικών πόλεων διαχώρισε τις τοποθεσίες που υποδεικνύουν επίπεδα δυνητικού κινδύνου και αρνητικών επιπτώσεων που απορρέουν από τις τουριστικές ροές.

Ενώ αυτά τα δεδομένα επικεντρώνονται σε μητροπολιτικές περιοχές, η προσέγγιση μπορεί να επαναληφθεί για όλα τα είδη δημοφιλών προορισμών, από παραθαλάσσιες πόλεις έως ορεινά χωριά έως θρησκευτικούς χώρους.

Ομάδες προορισμών με δυσκολία από την ροή επισκεπτών και ποιοι έχουν εργαλεία διαχείρισης

  • Οι εποχικά υπερφορτωμένοι προορισμοί συνδυάζουν υψηλές συγκεντρώσεις επισκεπτών με περιορισμένες δυνατότητες διαχείρισης τουριστικής ροής.
    Αυτές οι πόλεις μπορεί να έχουν χώρο να επεκτείνουν τα κιτ εργαλείων διαχείρισης επισκεπτών για να βελτιώσουν τις εμπειρίες τόσο των ντόπιων όσο και των τουριστών.
    Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν το Κανκούν, το Ντουμπρόβνικ και το Μαρακές.
  • Προορισμοί με ανοδική πίεση δέχονται επί του παρόντος μικρό αριθμό επισκεπτών, αλλά παρουσιάζουν σημάδια περιορισμένης διαχείρισης τουριστικής ροής.
    Αυτές οι πόλεις θα μπορούσαν να αυξήσουν τους ταξιδιώτες και να βελτιώσουν την τουριστική υποδομή τους.
    Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν το Λος Άντζελες, τη Μανίλα και τη Βομβάη.
  • Οι προορισμοί με ενεργή διαχείριση και υψηλό αριθμό σε τουρίστες, έχουν αναπτύξει ισχυρή διαχείριση επισκεπτών ως απάντηση.
    Η συνεχής παρακολούθηση και η καινοτομία θα μπορούσαν να βοηθήσουν αυτές τις πόλεις να συνεχίσουν να διαχειρίζονται επαρκώς την φέρουσα ικανότητα.
    Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν το Άμστερνταμ, την Μπανγκόκ και το Ντουμπάι.
  • Οι προορισμοί ισορροπημένης χωρητικότητας δέχονται σχετικά λιγότερους επισκέπτες, αλλά έχουν ήδη εφαρμόσει εξελιγμένα συστήματα διαχείρισης τουριστικών ροών.
    Αυτές οι πόλεις μπορούν να επικεντρωθούν στην άνοδο των τουριστών τους, ενώ παρακολουθούν ενεργά τον αντίκτυπο αυτής της ανάπτυξης.
    Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν το Άμπου Ντάμπι, τη Λίμα και τη Σιγκαπούρη.

Εποχιακά υπερφορτωμένο το Ντουμπρόβνικ

Το Ντουμπρόβνικ είναι ένας έντονα εποχικός προορισμός, με περίπου 20 φορές περισσότερες θέσεις εισερχόμενων αεροπορικών εταιρειών που διατίθενται προς πώληση κατά την περίοδο αιχμής του (Ιούλιος και Αύγουστος) από ό,τι κατά τη χαμηλή περίοδο (Ιανουάριος και Φεβρουάριος).

Το θέρετρο στις Δαλματικές ακτές είναι δημοφιλής στάση για κρουαζιέρες στη Μεσόγειο. Στο μικρό και γεμάτο ιστορία κέντρο του γινεται το αδιαχώρητο όταν ένα κρουαζιερόπλιο δέσει στο λιμάνι.

Η πόλη βρίσκεται στο κορυφαίο επίπεδο κινδύνου σε τέσσερις από τις έξι κατηγορίες, αν και έχει αρχίσει να κάνει σημαντικά βήματα για την καταπολέμηση του overtourism.

Πρόσφατα απαγόρευσε τις νέες ιδιωτικές άδειες για βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις στην ιστορική γειτονιά της Παλιάς Πόλης για να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο κόστος ενοικίου για τους ντόπιους.
Επίσης, αναδιοργανώνει τα χρονοδιαγράμματα κρουαζιέρας για καλύτερη κλιμάκωση των ροών επισκεπτών.

Πηγή: McKinsey

Η δημοτικότητα της Βομβάης

Η Βομβάη βρίσκεται σε καλή θέση για να επωφεληθεί από την άνθηση του ινδικού τουρισμού, αλλά θα μπορούσε να επωφεληθεί και από την ανάπτυξη συστημάτων διαχείρισης επισκεπτών της.

Η παραθαλάσσια μητρόπολη της δυτικής Ινδίας έχει τη χαμηλότερη τουριστική πυκνότητα σε σχέση με τον πληθυσμό της από όλες τις πόλεις.

Ωστόσο οι επισκέπτες αναφέρουν μερικές από τις ίδιες ανησυχίες που παρατηρούνται σε πιο δημοφιλή τουριστικά σημεία, όπως μεγάλη αναμονή για είσοδο σε αξιοθέατα και η άγρα τουριστών.

Η οδική κυκλοφορία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την εμπειρία των επισκεπτών, με τους τουρίστες το 2023 να έχουν μέσο χρόνο ταξιδιού 20 λεπτών για να καλύψουν δέκα χιλιόμετρα.

Η πόλη έχει φιλόδοξα σχέδια για τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης με νέα συστήματα μετρό και αυτοκινητοδρόμων που θα μπορούσαν να ωφελήσουν τόσο τους ντόπιους όσο και τους τουρίστες.

Μπορεί να έχει επιπλέον χώρο για να αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα αντιμετωπίζοντας τα τρέχοντα σημεία πόνου των επισκεπτών για παράδειγμα, εγκαθιστώντας εκσυγχρονισμένα μηχανήματα είσοδου σε σημαντικά αξιοθέατα ή βοηθώντας τους επισκέπτες να βρουν αδειοδοτημένους οδηγούς.

Πηγή: McKinsey

Ενεργή διαχείριση στο Άμστερνταμ

Δεδομένου του μικρού γεωγραφικού αποτυπώματος του Άμστερνταμ, η υπερβολική συγκέντρωση επισκεπτών του ασκεί σημαντική πίεση στις τοπικές υποδομές επηρεάζοντας τις καθημερινές εμπειρίες τόσο των τουριστών όσο και των κατοίκων.

Η ολλανδική πρωτεύουσα προσπάθησε να διαχειριστεί ενεργά τον τουρισμό μέσω μέτρων όπως το μορατόριουμ που ανακοινώθηκε πρόσφατα για την ανάπτυξη ξενοδοχείων και απαγόρευση του δημόσιου καπνίσματος κάνναβης στην περιοχή με τα κόκκινα φανάρια.

Έχει επίσης χρησιμοποιήσει το μάρκετινγκ για την προώθηση λιγότερο γνωστών περιοχών σε μια προσπάθεια να διοχετεύσει ορισμένους επισκέπτες μακριά από τις πιο πολυσύχναστες γειτονιές.

Το Άμστερνταμ χρησιμοποιεί δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τη συμπεριφορά που παρακολουθείται στην φιλική προς τους τουρίστες κάρτα πόλης του για να αναλύσει τις τουριστικές ροές και να εντοπίσει περιοχές υπό πίεση.

Πηγή: McKinsey

Ισορροπημένη χωρητικότητα σε Σιγκαπούρη

Γνωστή για μια αυτοματοποιημένη γραμμή τρένου μετρό, τον φουτουριστικό πυρήνα στο κέντρο της πόλης και την πρωτοποριακή καινοτομία, η Σιγκαπούρη διαθέτει την υποδομή, τους πόρους και τις πρακτικές για να αναπτύξει και να υποστηρίξει μεγαλύτερες τουριστικές ροές.

Αυτή τη στιγμή κατατάσσεται στην 56η θέση από τις 65 πόλεις της ανάλυσης προς τις εισερχόμενες επισκέψεις ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Λόγω του μικρού μεγέθους της, η πόλη της Ασίας συγκεντρώνει τις ροές των επισκεπτών στα κορυφαία αξιοθέατα. Αυτό θέτει σε κίνδυο τους πολιτιστικούς χώρους και επηρεάζει αρνητικά τις εμπειρίες τόσο των επισκεπτών όσο και των ντόπιων.

Πρόσφατα αναπτυξιακά έργα έχουν επεκτείνει το βάθος και το εύρος των τουριστικών προσφορών, δημιουργώντας νέα αξιοθέατα. Στόχος είναι, αυτά να συμβάλουν στην αύξηση της φέρουσας ικανότητας της πόλης και να την προετοιμάσουν για μελλοντική ανάπτυξη.

Πηγή: McKinsey

Ετοιμότητα προορισμού σε χρηματοδότηση

Μόλις εντοπιστεί η ανάγκη για ετοιμότητα, τα ερωτήματα στρέφονται στη χρηματοδότηση. Οι προορισμοί θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά ποιες πηγές και μηχανισμούς θα χρησιμοποιήσουν για τη δημιουργία εσόδων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του τουρισμού και να διασφαλίσουν ότι τα βάρη δεν μειώνονται δυσανάλογα.

Συστήματα αδειών για μεμονωμένα αξιοθέατα

Η απαίτηση από τους επισκέπτες να λάβουν άδεια επί πληρωμή για να δουν ένα αξιοθέατο μπορεί να δημιουργήσει έσοδα ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στη διαχείριση της χωρητικότητας.

Τα συστήματα αδειοδότησης είναι πιο αποτελεσματικά σε μέρη όπου η ζήτηση συχνά υπερβαίνει τη χωρητικότητα και, εάν αφεθούν ανεξέλεγκτα, ενδέχεται να προκαλέσουν βλάβη σε οικολογικά ή πολιτιστικά ευαίσθητες περιοχές.

Το Εθνικό Πάρκο Γκαλαπάγκος στον Ισημερινό, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί ένα αυστηρό σύστημα αδειοδότησης με τέλη εισόδου που εφαρμόζονται απευθείας στις προσπάθειες διατήρησης.

Ένα πιθανό μειονέκτημα της άδειας είναι το οικονομικό εμπόδιο για τους τουρίστες που έχουν λιγότερη δυνατότητα πληρωμής.

Πολλοί προορισμοί έχουν θεσπίσει λοταρίες με την ευκαιρία αγοράς μιας οικονομικής άδειας, αν και αυτό μειώνει επίσης τη χρηματοδότηση που δημιουργείται από αυτήν τη στρατηγική.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορεί να υπάρχουν όρια στην αποτελεσματικότητα της αδειοδότησης. Τα υψηλά τέλη του Έβερεστ δεν έχουν μειώσει τη ζήτηση από τους ορειβάτες.

Επωφεληθείτε από σημαντικά, έκτακτα γεγονότα

Η πόλη του Βανκούβερ μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τη διαδικασία σχεδιασμού για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2010 ως καταλύτη για να ξεκλειδώσει την κρατική χρηματοδότηση.
Στοχελυει στην πολυπόθητη ανάπτυξη υποδομών, συμπεριλαμβανομένων έργων οδικών και τρένων που έχουν σταματήσει για πάνω από μια δεκαετία.

Αν και υπάρχει κίνδυνος ότι οποιαδήποτε μελλοντική μεγάλη εκδήλωση δεν θα οδηγήσει σε διαρκή τουριστική ζήτηση, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βελτιώσεις υποδομών που ωφελούν τους ντόπιους για τα επόμενα χρόνια.

Συνεργασίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ)

Οι προορισμοί μπορούν να επιδιώξουν συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για να επιταχύνουν την ανάπτυξη και να διασπείρουν τον κίνδυνο.

Τα κοινά παραδείγματα αυτής της προσέγγισης περιλαμβάνουν συγχρηματοδοτούμενα ή συγκατασκευασμένα κέντρα εκδηλώσεων ή μουσεία.

Οι αποκλειστικές παραχωρήσεις σε προορισμούς μπορούν να παρέχουν ευκαιρίες δημιουργίας εσόδων σε φορείς εκμετάλλευσης ή μισθωτές σε αντάλλαγμα οικονομικές αποδόσεις και άλλες δεσμεύσεις, όπως για βιώσιμη ανάπτυξη και διατήρηση μιας τοποθεσίας ή υποστήριξη της τοπικής εκπαίδευσης, υποδομής και υγειονομικής περίθαλψης.

Βεβαιωθείτε ότι τα έσοδα από τον τουρισμό επενδύονται όπου χρειάζονται

Οι πόλεις δεν πρέπει να υποτιμούν την πίεση στα απόβλητα, το νερό και τις οδικές υποδομές που μπορεί να δημιουργήσει ο τουρισμός.

Σε μέρη όπου οι επισκέπτες υπερβαίνουν σημαντικά τους τοπικούς πληθυσμούς, τα έσοδα από τουριστικούς φόρους μπορούν να εγγραφούν στον προϋπολογισμό σε βασικές δημοτικές δαπάνες. Μεταξύ αυτών, είναι η συντήρηση δρόμων και η διαχείριση απορριμμάτων, έτσι ώστε η επισκευή της φθοράς που προκαλείται από τους επισκέπτες να μην βαρύνει εξ ολοκλήρου τους ντόπιους.

Οι τουριστικοί φόροι και τα τέλη εισόδου μπορούν να αναδιανεμηθούν στις τοπικές κοινότητες ή να χρησιμοποιηθούν για έργα συντήρησης ή αποκατάστασης.

Διαχείριση της ικανότητας και μετριασμός των αρνητικών επιπτώσεων από τις αυξανόμενες τουριστικές ροές

Μετά τον εντοπισμό των κινδύνων και των πηγών χρηματοδότησης, υπάρχουν πολλές ελπιδοφόρες στρατηγικές που μπορεί να εφαρμόσει το τουριστικό οικοσύστημα για να προετοιμαστεί για την αύξηση του όγκου των τουριστών.

Είναι πιο αποτελεσματικές όταν συμμετέχει από ένα ευρύ σύνολο ενδιαφερομένων, όπως τοπικές αρχές, οργανισμοί διαχείρισης προορισμών, ξενοδοχεία, πάροχοι εμπειρίας, αρχές μεταφορών και αεροπορικές εταιρείες.

  • Δημιουργήστε και εξοπλίστε ένα εργατικό δυναμικό έτοιμο για τον τουρισμό.
  • Χρησιμοποιήστε δεδομένα για τη διαχείριση και την πρόβλεψη ροών επισκεπτών.
  • Προσέξτε ποια τουριστικά τμήματα να προσελκύσετε.
  • Διανείμετε την κίνηση των επισκεπτών στο διάστημα.
  • Κατανείμετε την επισκεψιμότητα με την πάροδο του χρόνου.
  • Να είστε προετοιμασμένοι για ξαφνικές, απροσδόκητες διακυμάνσεις.
  • Διατήρηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
  • Δημιουργήστε και εξοπλίστε ένα εργατικό δυναμικό έτοιμο για τον τουρισμό. Η προετοιμασία ενός εργατικού δυναμικού στον τουρισμό υπερβαίνει κατά πολύ τη διασφάλιση ότι το προσωπικό στη ρεσεψιόν είναι ευγενικό.
    Πρέπει να εξασφαλιστεί επαρκής προσφορά εργατικού δυναμικού ενισχύοντας το ενδιαφέρον για τον τουριστικό τομέα, εκπαιδεύοντας εργαζομένους σε αρχικό επίπεδο σε ήπιες δεξιότητες και παρέχοντας άφθονες ευκαιρίες για επαγγελματική ανέλιξη. Η κατάρτιση μπορεί να είναι μια συλλογική προσπάθεια από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
  • Η ρύθμιση και η πιστοποίηση των ντόπιων που ανήκουν στην άτυπη τουριστική οικονομία μπορεί να συμβάλει στην άνοδο προτύπων υπηρεσιών και στη δημιουργία πιο θετικών τουριστικών εμπειριών.
    Για παράδειγμα, οι προσπάθειες της Σιγκαπούρης να νομιμοποιήσει και να αδειοδοτήσει τους πλανόδιους μικροπωλητές, οδήγησαν στην αναγνώριση της κουλτούρας τους από την UNESCO.

Χρησιμοποιήστε δεδομένα για τη διαχείριση των ροών επισκεπτών

Οι προορισμοί μπορούν να δημιουργούν και να βελτιώνουν συνεχώς ολιστικά συστήματα παρακολούθησης και πρόβλεψης δεδομένων. Τα δεδομένα μπορούν να συλλεχθούν από:

  • Κυβερνήσεις (παρακολούθηση βίζας).
  • Επιχειρήσεις (κρατήσεις καταλυμάτων και αγορές εισιτηρίων εκδηλώσεων).
  • Πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης (συμπεριφορά χρήστη).
  • Αλλες πηγές.

Τα εργαλεία παρακολούθησης πλήθους μπορούν να παρέχουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τη θέση των κινητών τηλεφώνων για να βοηθήσουν στην πρόβλεψη και τη διαχείριση των ροών επισκεπτών.

Ορισμένοι προορισμοί παρέχουν αξία σε αντάλλαγμα για δεδομένα. Για παράδειγμα, η “I amsterdam City Card” προσφέρει στους τουρίστες πρόσβαση και εκπτώσεις σε αξιοθέατα ενώ παρακολουθεί πού την χρησιμοποιούν οι ταξιδιώτες.