Του Χάρη Ντιγριντάκη
Σκιαμαχίες αναφορικά με την απόδοση ευθυνών για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, διαλαμβάνουν χώρα τους τελευταίους μήνες στην πολιτική σκηνή της χώρας, ενώ επιχειρείται από τους ρέκτες της πολιτείας να βρεθεί άμεσα λύση για την επόμενη ημέρα του ελληνικού σιδηροδρόμου.
Σηματωρός, αλλά όχι ικανή και αναγκαία συνθήκη στην απαγγελία κατηγοριών για το τραγικό συμβάν, αποτελεί το πρόσφατο πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής. Όμως ήδη ορισμένοι φαίνεται ότι λαμβάνουν τα μέτρα τους φοβούμενοι πιθανές ευθύνες.
Στην κατεύθυνση αυτή εδώ και καιρό ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train κ. Μαουρίτσιο Καποτόρτο που παρότι τύποις παραμένει στην θέση του, φέρεται να έχει «κουνήσει μαντίλι» και όπως λένε οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ όλες τις αποφάσεις τις υπογράφει με την χρήση της τεχνολογίας και συγκεκριμένα με ηλεκτρονική υπογραφή. Οι κακές γλώσσες λένε ότι φοβάται πιθανή απαγόρευση εξόδου του από τη χώρα
Πλέον την ΗΤ την εκπροσωπεί στην Ελλάδα ο κ. Roberto Rinaudo, Country Manager της ιταλικής εταιρείας. Μάλιστα στην σύσκεψη κορυφής της περασμένης Δευτέρας στο υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών για τον ελληνικό σιδηρόδρομο υπό τον αρμόδιο υπουργό κ. Χρήστο Σταϊκούρα, ακούγεται ότι ο αρμόδιος υπουργός εξέφρασε την ενόχληση του.
Σημειώνεται, ότι σε περίπτωση που εκ της διερεύνησης αναδειχθούν ευθύνες και σε πρόσωπα, τότε, θα αποδοθούν οι προβλεπόμενες κυρώσεις αρμοδίως γεγονός που έχει ζητηθεί από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, γραπτώς με επιστολή του, προς τους εμπλεκόμενους φορείς.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ΕΤ της Κυριακής πληροφορίες, ο κ. Rinaudo θα αναλάβει καθήκοντα Διευθύνοντος Συμβούλου το προσεχές διάστημα, με την επικύρωση των οικονομικών καταστάσεων της HT για το 2023. Σημειώνεται ότι ο κ. Roberto Rinaudo διατελεί μέχρι σήμερα Διευθύνων Σύμβουλος της Trenitalia Γαλλίας.
Την ίδια ώρα αίσθηση προκαλεί το γεγονός της διαμάχης που έχει ξεσπάσει στα σπλάχνα της Hellenic Train και ειδικότερα στο χώρο των «μηχανοδηχών» όπου έχουν διαμορφωθεί δυο στρατόπεδα. Δηλαδή σε αυτούς που βρίσκονται κοντά στον πρόεδρο του Σωματείου Μηχανοδηγών ΟΣΕ κ. Κώστα Γενηδούνια και τούς υπόλοιπους, εξέλιξη που λέγεται ότι έχει προκαλέσει τη διαρροή πιθανών ατυχημάτων στα δρομολόγια της Hellenic Train.
Άμεσες δράσεις από Hellenic Train και ΟΣΕ ζητά η πολιτεία
Όπως προαναφέρθηκε στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ασφάλειας των μετακινήσεων με τον σιδηρόδρομο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών ζήτησε από τις δύο εταιρείες, ΟΣΕ και Hellenic Train, να δεσμευτούν για τη συνεχή και στενή συνεργασία τους σε όλα τα ζητήματα που άπτονται της σιδηροδρομικής ασφάλειας και αφορούν στην υποχρέωση αυστηρής τήρησης του Γενικού Κανονισμού Κυκλοφορίας, στο σύνολο του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων.
Αυτό συνεπάγεται, από την πλευρά της Hellenic Train, την επιτάχυνση της διερεύνησης των περιστατικών που σχετίζονται με τη μη εφαρμογή του Κανονισμού.
Επιπλέον ζητείται, από την πολιτική ηγεσία, η βούληση από ιταλικής πλευράς να συνεργαστούν, από κοινού με τον ΟΣΕ, για την περαιτέρω βελτίωση της αποδοτικότητας του ανθρώπινου δυναμικού σε ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας.
Ειδικότερα, δρομολογούνται δράσεις που αφορούν στην ενίσχυση του προσωπικού ασφάλειας, την επαναξιολόγηση σχετικών εσωτερικών κανονισμών, επανεκπαιδεύσεις προσωπικού, αλλά και τη σύσταση – από τον ΟΣΕ – ειδικής ομάδας παρακολούθησης των ραδιοεπικοινωνιών μεταξύ του προσωπικού κίνησης και των Μηχανοδηγών.
Παράλληλα, επισημάνθηκε η ανάγκη αποτελεσματικής επίβλεψης της εφαρμογής των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί, αλλά και προβλέπεται να ληφθούν, από τη ΡΑΣ.
Οι ενέργειες
Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ήδη εφαρμόζει σχέδιο για την ανάταξη και τη συνολική αναβάθμιση του ελληνικού σιδηρόδρομου. Ειδικότερα :
Ολοκληρώθηκε, τον Σεπτέμβριο του 2023, η Σύμβαση 717 για την Ανάταξη Σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης στον άξονα ΠΑΘΕ/Π.
Συγκεκριμένα, ολοκληρώθηκε εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε θέσει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το τμήμα που υπολειπόταν από Οινόη μέχρι Τιθορέα, το αναβαθμισμένο Κέντρο Ελέγχου Κυκλοφορίας του τμήματος ΣΚΑ – Τιθορέα και το νέο Κέντρο Ελέγχου Κυκλοφορίας στη Λάρισα.
Το τμήμα από τον Δομοκό μέχρι τη Λάρισα, επί του οποίου τα συστήματα είχαν εγκατασταθεί και λειτουργούσαν, καταστράφηκε από τις φυσικές καταστροφές (κακοκαιρία Daniel), τον Σεπτέμβριο του 2023.
Το συνολικό κόστος της μόνιμης αποκατάστασης εκτιμάται περίπου στα 450 εκατ. ευρώ και αφορά στο τμήμα Δομοκός – Λάρισα, του κύριου άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη, καθώς και στους κάθετους άξονες Λάρισα – Βόλος και Παλαιοφάρσαλο – Καλαμπάκα.
Aκόμη, τον Δεκέμβριο του 2023, περαιώθηκε η Σύμβαση για την εγκατάσταση συστήματος αυτόματης προστασίας συρμών (ETCS – Level 1), επί της γραμμής. Συγκεκριμένα, υλοποιήθηκε η εγκατάσταση εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε θέσει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, στα τμήματα ΣΚΑ – Τιθορέα, Δομοκός – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας και Οινόη – Χαλκίδα.
Ποια έργα ολοκληρώθηκαν
Εντός του δευτέρου εξαμήνου του 2023 περαιώθηκαν τα εξής έργα:
- 1. Η κατασκευή Σιδηροδρομικών Γεφυρών στο Γαλλικό Ποταμό.
- 2. Η εγκατάσταση του συστήματος «ΟΣΜΟΣ», δηλαδή της ενόργανης παρακολούθησης σε 14 μεγάλες σιδηροδρομικές γέφυρες του τμήματος Τιθορέα – Δομοκός, με επεξεργασία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
- 3. Η λειτουργία του νέου υποσταθμού έλξης στο Περιβόλι Δομοκού.
- 4. Η εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης επί της νέας παραλλαγής γραμμής στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη.
- 5. Η περάτωση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας κατά μήκος των σιδηροδρομικών έργων σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα.
- 6. Ελήφθησαν μέτρα αποκατάστασης εξοπλισμού στο δίκτυο του ΟΣΕ και υλοποιήθηκαν ενέργειες ωρίμανσης για την ανάθεση νέων έργων.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται:
- Η αποκατάσταση φωτισμού, ελέγχου πυρόσβεσης και ελέγχου πεδιομέτρησης του σήματος GSM-R σε όλες τις σήραγγες του σιδηροδρομικού άξονα Κόρινθος – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας.
- Ο έλεγχος λειτουργίας των συστημάτων συναγερμού και κλειστού κυκλώματος καμερών (CCTV) των σηράγγων Πλαταμώνα και Τεμπών, καθώς και η αποκατάσταση της ραδιοεπικοινωνίας VHF.
- Η δημιουργία και λειτουργία των Κέντρων Ελέγχου Λειτουργίας (ΚΕΛ) του σιδηροδρομικού δικτύου στην Κόρινθο, το ΣΚΑ, το Λιανοκλάδι, ενώ τελεί υπό ολοκλήρωση αυτό της Λάρισας.
- Η σύνταξη τευχών δημοπράτησης του έργου της ραδιοκάλυψης GSM-R και στα υπολειπόμενα τμήματα του βασικού σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους για τη διασύνδεση του νέου συστήματος με αυτό που έχει ήδη εγκατασταθεί σε τμήματα του ίδιου άξονα.
- Βρίσκονται σε φάση υλοποίησης ή ανάθεσης σειρά εργολαβιών για τη συντήρηση υποδομών.
Αυτές αφορούν την επιδομή, τα συστήματα, καθώς και τη φύλαξη των εγκαταστάσεων (ιδίως με τη χρήση «Drones»).
Υπογραμμίζεται ακόμη ότι, τον Δεκέμβριο του 2023, τοποθετήθηκαν 300 κάμερες συνεχούς παρακολούθησης των συρμών.
Η τοποθέτηση έγινε στις σήραγγες του Πλαταμώνα, των Τεμπών, της Όθρυος και του Καλλίδρομου, καθώς και στις δίδυμες σήραγγες των Αγίων Αναργύρων. Οι εικόνες καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο στα Κέντρα Ελέγχου Σηράγγων. Επίσης, εγκαταστάθηκαν κάμερες υπέρυθρης ανίχνευσης εστιών θερμότητας εντός των σηράγγων, αλλά και των συρμών που διατρέχουν τις σήραγγες.
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι ενέργειες για την εξασφάλιση συγχρηματοδότησης των έργων από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναλυτικά:
α. Εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Αύγουστο του 2023, η χρηματοδότηση για το έργο «Ολοκλήρωση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο», συνολικού προϋπολογισμού 146,5 εκατ. ευρώ.
β. Ολοκληρώθηκε, εντός του 2023, η αποπληρωμή προς τη χώρα της κοινοτικής συνδρομής, ποσού 68 εκατ. ευρώ, από το πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF 2014 – 2020) για τα έργα:
- Ολοκλήρωση της νέας ηλεκτροκινούμενης διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Τιθορέα – Δομοκός.
- Κατασκευή της υποδομής της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ψαθόπυργος.
Υπεβλήθη, τον Ιανουάριο του 2024, αίτημα χρηματοδότησης από το πρόγραμμα “Συνδέοντας την Ευρώπη – 2” (CEF 2, 2021 – 2027). Το αίτημα αφορά τα εξής έργα:
- Αναβάθμιση υφιστάμενης μονής με δυνατότητα διπλασιασμού και εγκατάσταση σηματοδότησης – Τηλεδιοίκησης – ETCS & ηλεκτροκίνησης της Σιδηροδρομικής Γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο.
- Εγκατάσταση νέου συστήματος σηματοδότησης και ETCS του τμήματος Άνω Λιόσια – Κιάτο (που έχουν καταστραφεί από βανδαλισμούς).
- Ανακαίνιση και αναβάθμιση του τμήματος Αχαρνές – Οινόη του κεντρικού σιδηροδρομικού άξονα.
- Αναβάθμιση της υποδομής και της επιδομής της γραμμής Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας.
- Ολοκλήρωση της νέας διπλής Σιδηροδρομικής Γραμμής Κιάτο – Πάτρα στο τμήμα Ρίο – Νέος Λιμένας Πατρών.
