του Χάρη Ντιγριντάκη

Επί ξηρού ακμής βρίσκεται η ασφαλιστική αγορά τούτη την περίοδο, διαβλέποντας την παραγωγή του κλάδου να λιμνάζει στα ίδια περίπου επίπεδα σε σύγκριση με τα περυσινά, τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών να δοκιμάζονται και τις όποιες θεσμικές μεταρρυθμίσεις να μεταφέρονται στην επόμενη κυβέρνηση, όποια κι αν είναι αυτή. Η υποχρεωτικότητα στην ασφάλιση φυσικών κινδύνων παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες και το 2022 θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως έτος αναμονής. Οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν και η συγκέντρωση στον κλάδο αποτελεί μονόδρομο.

«Ο κλάδος μας πέρασε τη δεκαετή κρίση, την πανδημία και τώρα τον πόλεμο επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη σταθερότητα, με τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας να υπερβαίνουν κατά πολύ τις υψηλές εποπτικές απαιτήσεις του Solvency II» σημείωσε ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου -στο πλαίσιο του πρόσφατου διεθνούς συνεδρίου της Ένωσης μετά από 2 έτη απουσίας- στην Ύδρα, συμπληρώνοντας μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει:

  1. Να περιοριστεί η εποπτική γραφειοκρατία, η οποία από χρόνο σε χρόνο αναγκάζει τις εταιρείες να ξοδεύουν πολύ χρόνο και χρήμα
  2. Να προχωρήσουν θεσμικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου οι ασφαλιστικές εταιρείες, όχι να αντικαταστήσουν το κράτος, αλλά να το βοηθήσουν σε τομείς που αυτό δεν γνωρίζει.

Ειδικότερα ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου αναφέρθηκε στις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή ο κόσμος και οι οποίες επηρεάζουν την ασφαλιστική αγορά, με ιδιαίτερη έμφαση στην πανδημία Covid – 19, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την κλιματική αλλαγή και την άνοδο του πληθωρισμού. Ο Πρόεδρος της ΕΑΕΕ τόνισε πως στοίχημα για την ασφαλιστική αγορά αποτελεί το να παραμένει επίκαιρη σε σχέση με ό,τι συμβαίνει στον κόσμο διατηρώντας παράλληλα ισχυρή κεφαλαιακή θέση.

«Είμαστε εδώ όχι για να αντικαταστήσουμε το κράτος, αλλά για να το συμπληρώσουμε σε θέματα που δεν αποτελούν ειδικότητα και αντικείμενό του. Καλούμε την Κυβέρνηση να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για το καλό της κοινωνίας», σημείωσε ο κ. Σαρρηγεωργίου.

Ο υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης ανέπτυξε τις μεταρρυθμίσεις τις οποίες προωθεί η κυβέρνηση σε τομείς όπως οι συντάξεις, η υγεία και η διαχείριση των φυσικών καταστροφών. Εστίασε στη δέσμευση της Κυβέρνησης για τη θέσπιση φορολογικών κινήτρων στην ασφάλιση περιουσίας η οποία δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί, εξηγώντας πως η πανδημία Covid – 19 ανέτρεψε τον σχεδιασμό της Κυβέρνησης. Τέλος αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που παίζει η ασφάλιση στην κοινωνία και την οικονομία με ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι η ασφαλιστική αγορά αποτελεί μεγάλο θεσμικό επενδυτή.

Όπως όμως δείχνουν τα πράγματα, κυβερνητικές πρωτοβουλίες που θα συνεπάγονταν φοροαπαλλαγές δεν θα πρέπει να αναμένονται στο ορατό μέλλον, καθώς ένα τέτοιο μέτρο θεωρείται πολύ δύσκολο να «περάσει» σε περιβάλλον έντονων πληθωριστικών πιέσεων και εκτίναξης του ενεργειακού κόστους.

Οι επιδόσεις

Σε επίπεδο επιδόσεων, με βάση τα στοιχεία της ΕΑΕΕ, η παραγωγή του πρώτου φετινού 4μήνου κινήθηκε στα αντίστοιχα περυσινά επίπεδα -με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη επίδοση ως ποσοστό του ΑΕΠ κατατάσσει την Ελλάδα στη χαμηλότερη ευρωπαϊκή θέση- με βασικότερα στοιχεία:

  • Την ανάκαμψη που παρατηρείται στον κλάδο οχημάτων μετά από πολυετή πτωτική πορεία. Ειδικότερα, η φετινή παραγωγή ξεκινώντας από το -0,4% του Ιανουαρίου, συνέχισε με +2,3% το Φεβρουάριο, με +3% το Μάρτιο και με +4,3% τον Απρίλιο, για να κλείσει στο τετράμηνο με +2,3%.
  • Τη συνέχιση της διψήφιας ποσοστιαίας αύξησης στον κλάδο της υγείας (εμπεριέχεται σε σημαντικό βαθμό και άνοδος τιμολογίων).
  • Την «κόπωση» στην παραγωγή των προϊόντων ζωής, λόγω και του επηρεασμού των νοικοκυριών από την πληθωριστική έξαρση, αλλά και από τις αναταράξεις στις διεθνείς αγορές.

Οι προκλήσεις

Πέραν ωστόσο της στασιμότητας στην παραγωγή, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα κληθούν φέτος να αντιμετωπίσουν και έμμεσες προκλήσεις, προερχόμενες από το ευρύτερο οικονομικό τους περιβάλλον.

Πρώτον, η άνοδος του πληθωρισμού έχει αυξήσει το κόστος των αποζημιώσεων σε μια σειρά γενικών κλάδων, όπως το αυτοκίνητο, οι κατοικίες, κ.λπ. και δεύτερον, με δεδομένο ότι οι επενδύσεις των ασφαλιστικών εταιρειών είναι επικεντρωμένες κατά κύριο λόγο (άμεσα, αλλά και έμμεσα μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων) σε ομολογιακούς τίτλους, η αύξηση των επιτοκίων επηρεάζει πτωτικά τις αξίες των τίτλων που δεν προορίζονται για «διακράτηση στη λήξη» αλλά αντίθετα εντάσσονται στο τρέχον χαρτοφυλάκιο των εταιρειών.

Τράπεζα της Ελλάδος

Η συνολική αξία του ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 2,71% και διαμορφώθηκε στα 20.046 εκατ. ευρώ έναντι 20.604 εκατ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΤτΕ.

Αναλυτικότερα, οι συνολικές καταθέσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 235 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 1.882 εκατ. ευρώ στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022. Oι καταθέσεις στα πιστωτικά ιδρύματα του εσωτερικού αυξήθηκαν κατά 11 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 931 εκατ. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις στα πιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 224 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 951 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό των καταθέσεων επί του συνολικού ενεργητικού αυξήθηκε σε 9,4% το α΄ τρίμηνο του 2022, έναντι 8,0% το προηγούμενο τρίμηνο.

Η αξία των συνολικών τοποθετήσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε χρεωστικούς τίτλους μειώθηκε σε 11.205 εκατ. ευρώ στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022, έναντι 11.693 εκατ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως σε μείωση των αποτιμήσεων των τίτλων τόσο του Ελληνικού Δημοσίου όσο και των λοιπών χωρών της ζώνης του ευρώ. Το ποσοστό των χρεωστικών τίτλων επί του συνολικού ενεργητικού μειώθηκε στο 55,9% το α΄ τρίμηνο από 56,8% το προηγούμενο τρίμηνο.

Η αξία των συνολικών τοποθετήσεων σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων μειώθηκε σε 4.140 εκατ. ευρώ, έναντι 4.347 εκατ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο και το ποσοστό τους επί του συνόλου του ενεργητικού μειώθηκε στο 20,7%, έναντι 21,1% το προηγούμενο τρίμηνο. Η μείωση της αξίας των τοποθετήσεων οφείλεται κυρίως σε ρευστοποιήσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων εξωτερικού.

Η αξία των συνολικών τοποθετήσεων σε μετοχές και λοιπά μέσα κυριότητας μειώθηκε σε 700 εκατ. ευρώ, έναντι 803 εκατ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο, εξέλιξη που οφείλεται κυρίως στη μείωση των αποτιμήσεων μετοχών τόσο του εσωτερικού όσο και των λοιπών χωρών της ζώνης του ευρώ. Το ποσοστό τους επί του συνόλου του ενεργητικού διαμορφώθηκε στο 3,5%, έναντι 3,9% το προηγούμενο τρίμηνο.

Από την πλευρά του παθητικού, τα ίδια κεφάλαια διαμορφώθηκαν στα 3.641 εκατ. ευρώ στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2022, έναντι 3.644 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι ασφαλιστικές τεχνικές προβλέψεις μειώθηκαν κατά 638 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 14.506 εκατ. ευρώ.