του Χάρη Ντιγριντάκη
Ξεκινούν οι απαλλοτριώσεις για το αεροδρόμιο Καστελίου, και τρέχουν οι διαδικασίες για την εγκατάσταση Υπόγειας Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου της Νότιας Καβάλας
Τροχοδρομούν μέσω διαφορετικής οδού 2 εμβληματικά projects αποκρατικοποίησης υψηλής προστιθέμενης αξίας, τόσο για την αναπτυξιακή ενεργειακής θωράκιση της χώρας όσο για και την τουριστική ανέλιξη της ναυαρχίδας του ελληνικού τουρισμού.
Η πρώτη αποκρατικοποίηση αφορά το ΤΑΙΠΕΔ το οποί εκκίνησε τις διαδικασίες πρόσληψης χρηματοοικονομικού συμβούλου για την Εγκατάσταση Υπόγειας Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου της Νότιας Καβάλας.
Ο ιδιώτης σύμβουλος αρχικώς θα αναδείξει τις εναλλακτικές αξιοποίησης του δικαιώματος του Ταμείου επί της εγκατάστασης της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου της Ν. Καβάλας και ακολούθως θα «τρέξει» και τη σχετική διαδικασία.
Το έργο συνίσταται στην αξιοποίηση του σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νοτίου Καβάλας ως υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου (UGS).
Το εν λόγω κοίτασμα, λόγω της γεωλογίας του, του μεγέθους του, της εγγύτητάς του με τη νότια δίοδο αγωγών, των υφιστάμενων υποδομών και της μοναδικότητας του στην Ελλάδα, καθίσταται ιδανικό για την προτεινόμενη χρήση.
Υπογραμμίζεται ότι ο κοίτασμα «Νότιος Καβάλα» με επιφάνεια 5 km2 βρίσκεται στον Κόλπο της Καβάλας, 11 km νότια του πετρελαϊκού κοιτάσματος του Πρίνου και σε βάθος 1.700 μέτρων.
Η Υπόγεια Αποθήκη της Νοτίου Καβάλας αποτελεί ενεργειακή υποδομή που θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελληνικής Αγοράς και θα βελτιώσει την διαχείριση του χαρτοφυλακίου των Προμηθευτών Φυσικού Αερίου.
Η εν λόγω υποδομή θα συμβάλλει καθοριστικά στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας του (εξισορρόπηση φορτίου, gas hub) και θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της αγοράς φυσικού αερίου (ασφάλεια εφοδιασμού) σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
Σύμφωνα με τον προκαταρκτικό σχεδιασμό του έργου, η χωρητικότητα της υπόγειας αποθήκης (UGS) εκτιμάται περίπου στο 1 bcm.
Ο ετήσιος ενεργός διακινούμενος όγκος (Annual Volume throughput) εκτιμάται σε 360 εκατ. Nm3 ή σε 720 εκατ. Nm3, για έναν ή δύο κύκλους ανά έτος, αντίστοιχα.
Η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα απόληψης φυσικού αερίου και εισαγωγής στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) εκτιμάται σε 4 εκατ. Nm3/d.
Η μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα εισπίεσης της Υπόγειας Αποθήκης με Φυσικό Αέριο, εκτιμάται σε 5 εκατ. Nm3/d.
Επί του παρόντος, το κοίτασμα φυσικού αερίου Νοτίου Καβάλας στο Θρακικό Πέλαγος είναι σε χρήση από την Energean Oil & Gas S.A.
Σημειώνεται ότι το έργο έχει ήδη συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Έργων Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) που υιοθετήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2017 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη στην συνάντηση των Περιφερειακών Ομάδων για τα PCI.
Καστέλι
Την ίδια ώρα στην τελική ευθεία εισέρχεται ο διαγωνισμός για το έργο παραχώρησης του Αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου αφού μετά το πράσινο φως από την DG Comp αναμένεται τυπικά η ανακήρυξη του οριστικού αναδόχου από το Υπουργείου Υποδομών, η έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η κύρωση από τη Βουλή και η υπογραφή της σχετικής σύμβασης.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που κινείται με γοργούς ρυθμούς παράλληλα αυτή την εποχή είναι το θέμα των απαλλοτριώσεων.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, αυτές τις μέρες αναμένονται οι δύο πρώτες αποφάσεις. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές μέχρι τον Σεπτέμβριο θα έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις για το 90% των απαλλοτριώσεων και θα έχουν βγει οι προσωρινές αποζημιώσεις που σχετίζονται με την κατασκευή του Αεροδρομίου.
Επισημαίνεται ότι μετά τη δικαστική απόφαση το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταθέσει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων το 70% της εκτιμώμενης αξίας απαλλοτριώσεων, όπως αυτή προκύπτει από την εκτίμηση της ανεξάρτητης πιστοποιημένης ορκωτής εκτιμήτριας.
Σημειώνεται ότι το ζήτημα των απαλλοτριώσεων είναι κομβικής σημασίας προκειμένου οι εκτάσεις να είναι διαθέσιμες όταν ξεκινήσει ο ανάδοχος τις κατασκευαστικές εργασίες και να μην εμφανιστούν περιπέτειες ανάλογες με εκείνες των αυτοκινητόδρομων που …νοικιάζονται εκτάσεις προς απαλλοτρίωση για να ολοκληρωθεί το έργο αρκετά χρόνια μετά την έναρξη του.
Όπως αναμένεται η παραχωρησιούχος Κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ-GMR θα ορίσει φυσικά ως κατασκευαστή την ΤΕΡΝΑ που θα κληθεί σε 60 μήνες να ολοκληρώσει κατασκευαστικά ένα από τα πλέον απαιτητικά έργα που έχουν γίνει στη χώρα μας.
Με την έναρξη της περιόδου παραχώρησης, θα ξεκινήσει η φάση 1 που είναι η κατασκευή του Αεροδρομίου και των απαραίτητων υποδομών, όπως ο νέος αυτοκινητόδρομος που θα το συνδέσει με τον ΒΟΑΚ.
Αυτό, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις θα γίνει μέχρι τα τέλη του έτους και θα διαρκέσει 5 έτη. Αυτό θα μας φέρει μέχρι το τέλος του 2023, όπου θα μπορέσει να ξεκινήσει την εμπορική του λειτουργία το αεροδρόμιο.
Ανάδοχος της παραχώρησης είναι η Κοινοπραξία Ariadne Airport Group (αποτελούμενη από τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την ινδική GMR Airports Limited) που θα έχει το 54% και το Δημόσιο το 46%. Όπως είναι γνωστό το management θα το αναλάβει η εταιρεία παραχώρησης.
Στο χρηματο-οικονομικό σκέλος η επένδυση ανέρχεται στο ποσό των 480 εκατ. ευρώ (αφορά το κατασκευαστικό κόστος), το ποσοστό για το Δημόσιο: 45,9%, η απόδοση δεσμευτικής επένδυσης: 13,95% η χρηματοδοτική συμβολή Δημοσίου 180 εκατ. ευρώ (περιορίζει δηλαδή τη χρηματοδοτική συμμετοχή του Δημοσίου κατά 40 εκατ. ευρώ), το ποσοστό του “Σπατόσημου”: 64,8%, το ποσό δεσμευτικής επένδυσης (ίδια κεφάλαια): 158,4 εκατ. ευρώ, μηδενικός δανεισμός για την εταιρεία παραχώρησης κάτι που σημαίνει ότι εκτός από φόρους θα παίρνει μερίσματα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας και το δευτερεύον χρέος (κεφάλαια από άλλους πιστωτές πλην Τραπεζών): 36 εκατ. ευρώ.
Τέλος το Αεροδρόμιο που θα αντικαταστήσει το σημερινό αεροδρόμιο Ν. Καζαντζάκης θα είναι μία σύγχρονη υποδομή που θα ακολουθεί τα υψηλότερα κατασκευαστικά standards.
Το κτίριο συνολικής επιφάνειας 71.818τμ θα είναι βιοκλιματικό και αρχιτεκτονικά θα “δένει” με το ύφος της περιοχής ενώ θα επιδιωχθεί να πάρει και την πιστοποίηση κατά LEED.
Κατά τη διάρκεια της κατασκευής και λειτουργίας προβλέπεται η δημιουργία κατ` ελάχιστον 1.000 άμεσων θέσεων εργασίας και 500 έμμεσων με τα νούμερα να εκτιμάται ότι θα αλλάξουν προς τα πάνω.