Είναι κοινός τόπος ότι όταν απαιτείς να είσαι κυρίαρχος στην παγκόσμια τουριστική κονίστρα οφείλεις να διαθέτεις ισχυρές βάσεις στις οποίες θα κτιστεί το εποικοδόμημα ανάπτυξης του κλάδου.

Παρακαταθήκη για μια ισχυρή βάση αποτελεί αξιωματικά το επίπεδο της εκπαίδευσης στον τουρισμό πάνω στο οποίο θα κτιστούν οι σωστοί επαγγελματίες της αγοράς σε μια περίοδο όπου απαιτούνται ιδιαίτερες δεξιότητες.

Στο πλαίσιο αυτό το tourismtoday παρουσιάζει ειδικό αφιέρωμα με θέμα “Η τουριστική εκπαίδευση στην Ελλάδα, Προοπτικές & Ευκαιρίες. Σύνδεση Εκπαίδευσης με την παραγωγή”.

Σε μια εποχή που η κατάρτιση των εργαζομένων, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών , ιδιαίτερα εν μέσω μιας υγειονομικής κρίσης που έχει αλλάξει άρδειν τα δεδομένα στον τομέα του τουρισμού το tourismtoday.gr δηλώνει παρόν στον προβληματισμό για το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν την μετά COVID-19 εποχή.

Στη σύγχρονη οικονομική συγκυρία δε, έχει ιδιαίτερη σημασία η διεύρυνση των δυνατοτήτων εκπαίδευσης, με εμπλουτισμό και επαύξηση των γνώσεων, δεξιοτήτων και προσόντων, ενίσχυση των ευκαιριών απασχόλησης για τους εργαζόμενους στον τουρισμό και ιδιαίτερα για τους νέους. Προς τούτο η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό και δια της εκπαίδευσης οφείλει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο της πολιτείας.

του Μάνου Κόνσολα

Πριν από ένα χρόνο, ο Πρωθυπουργός μου ανέθεσε την ευθύνη του τομέα της τουριστικής εκπαίδευσης.

Το μοντέλο τουριστικής εκπαίδευσης που παραλάβαμε είναι παρωχημένο. Υπήρχε μία μόνο Σχολή Ξεναγών στην Αθήνα. Ένα χρόνο μετά, υπάρχουν 5 Σχολές Ξεναγών εθνικής εμβέλειας σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα, Ρέθυμνο και Ρόδο. Κινηθήκαμε με ισχυρή βούληση και αποφασιστικότητα, επιφέροντας την πρώτη σημαντική αλλαγή στο χάρτη της τουριστικής εκπαίδευσης.

Ταυτόχρονα, ολοκληρώθηκε και έχει ήδη παραδοθεί στον Πρωθυπουργό το νομοσχέδιο για την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και έρευνας, που συνιστά τη μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική τομή που έγινε ποτέ στον συγκεκριμένο τομέα.

Το νομοσχέδιο αυτό, αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία, μετά τις αλλαγές που έχουν επιφέρει στον τουρισμό, οι επιπτώσεις της πανδημίας.

Η ανάγκη για ένα νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, προσανατολισμένο στην ποιότητα, στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, στην πράσινη τουριστική οικονομία και στην προσαρμογή του τουρισμού στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, που ουσιαστικά είναι η κυριαρχία της ψηφιακής οικονομίας, συμπαρασύρει σε αλλαγές και την τουριστική εκπαίδευση.

Μέσα από το νομοσχέδιο, που έχει ήδη ολοκληρωθεί, αναδεικνύεται ένα νέο μοντέλο τουριστικής εκπαίδευσης, που προσφέρει σύγχρονες ειδικότητες, είναι προσαρμοσμένο σε νέες μορφές τουρισμού και συνδεδεμένο με την αγορά και τις ανάγκες της ψηφιακής οικονομίας.

Αν για παράδειγμα, στρατηγική επιλογή μας αποτελεί η ανάπτυξη του τουρισμού υγείας στη χώρα μας, πως μπορεί να γίνει αυτό όταν δεν υπάρχει μια σχολή διοίκησης μονάδων τουρισμού υγείας; Όταν δεν υπάρχουν ειδικότητες που σχετίζονται με την προσφορά υπηρεσιών στον τουρισμό υγείας;

Για πρώτη φορά το Υπουργείο Τουρισμού επιχειρεί να εντάξει τις δομές τουριστικής εκπαίδευσης, που εποπτεύει, σε ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό για την τουριστική ανάπτυξη.

Σε αντίθεση με ό, τι γινόταν στο παρελθόν, όπου κυριαρχούσε η έλλειψη σχεδιασμού και η στασιμότητα σε ένα παρωχημένο μοντέλο.

Αποκαλυπτικό παράδειγμα αποτελεί η διαρκής υποβάθμιση των ΑΣΤΕ, αφού τα προγράμματα σπουδών είναι απαρχαιωμένα, χωρίς σύγχρονες ειδικότητες, χωρίς να υπάρχει ουσιαστική διασύνδεση με την αγορά και τις επιχειρήσεις και με κορυφαία στρέβλωση και ανακολουθία το γεγονός ότι οι ΑΣΤΕ, αν και ανήκουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η εισαγωγή σε αυτές γίνεται μέσω πανελληνίων εξετάσεων, εντάσσονται στην ανώτερη εκπαίδευση και όχι στην ανώτατη όπως τα πρώην ΤΕΙ και ΑΕΙ της χώρας.

Αποτέλεσμα, τα πτυχία των ΑΤΕΙ και ΑΕΙ να εντάσσονται στο επίπεδο 6, ενώ τα πτυχία των ΑΣΤΕ εντάσσονται στο επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, γεγονός που εμποδίζει τη δυνατότητα συνέχισης των σπουδών σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι σπουδαστές των ΑΣΤΕ δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής ούτε σε κατατακτήριες εξετάσεις ΑΕΙ.

Το περιεχόμενο του νομοσχεδίου για την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και έρευνας, έχει ισχυρό μεταρρυθμιστικό πρόσημο. Θέτει το ζήτημα της ανωτατοποίησης των ΑΣΤΕ και τη δημιουργία επιπλέον τμημάτων όπως: α. Διοίκηση Επιχειρήσεων Φιλοξενίας (Hospitality Management), β. Ξεναγών, γ. Σχεδιασμός και Διαχείριση Εναλλακτικών Μορφών Τουρισμού, δ. Τουριστικής Επικοινωνίας και Marketing και ε. Τουριστικής Ανάπτυξης και Πολιτικής.

Ταυτόχρονα, προωθούνται ριζικές αλλαγές για την αναβάθμιση της τουριστικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στα ΙΕΚ του Υπουργείου Τουρισμού.

Η μεταρρυθμιστική αυτή προσπάθεια, στο χώρο της τουριστικής εκπαίδευσης, αντανακλά και στη δημιουργία των νέων θέσεων απασχόλησης του μέλλοντος για τον τουρισμό μας.

Μάνος Κόνσολας

Υφυπουργός Τουρισμού

Βουλευτής Δωδεκανήσου

Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου