του Χάρη Ντιγριντάκη
Επί ξηρού ακμής βρίσκεται η υλοποίηση της μεγαλύτερης επένδυσης αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Επενδυτές που συμμετέχουν στο σχήμα της Lamda Development, για παράδειγμα Άραβες κεφαλαιούχοι και funds όπως η Blackstone, δείχνουν τη διάθεση να ανακρούσουν πρύμναν, αναφορικά με την συμμετοχή τους στην επένδυση του Ελληνικού.
Και τούτο διότι βλέπουν -μέσω των εκπροσώπων τους στην Ελλάδα- τη διαρκή σπουδή κυβερνητικών παραγόντων να βάζουν εμπόδια στο φιλόδοξο επιχειρηματικό σχέδιο.
Η διάθεση των επενδυτών φέρεται να δημιουργεί σκέψεις ακόμη και για την αιρεσιμότητα υλοποίησης του project, αν υλοποιηθούν οι προθέσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για το χαρακτηρισμό του Ελληνικού ως ζώνη αρχαιολογικού χώρου, δεδομένου ότι σε μια τέτοια περίπτωση επηρεάζεται δραστικά η οικονομική αποτίμηση του ακινήτου.
Αυτοί που ξέρουν διαπιστώνουν ότι η στάση του ΚΑΣ -η οποία αναμφίλεκτα επικροτείται από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως και για το «δάσος» του Ελληνικού- προσιδιάζει με ένα είδος στρεψοδικίας από την πλευρά κορυφαίων παραγόντων του υπουργείου Πολιτισμού, συμπεριφορά που δείχνει να αγνοεί μέχρι στιγμής τις επιταγές του Μαξίμου το οποίο ζητά επιτάχυνση της διαδικασίας.
Η δεσποτική στάση του ΚΑΣ να χαρακτηρίσει στανικά το Ελληνικό ζώνη αρχαιολογικού χώρου δείχνει εμμονή.
Και τούτο διότι σε όλα τα μεγάλα έργα (π.χ. ΚΠΙΣΝ, Μετρό, Αττική οδός, Αεροδρόμιο κ.λπ.) όταν βρίσκονται αρχαία, προστατεύονται πλήρως με τις διαδικασίες του νόμου.
Ποτέ όμως δεν κηρύχθηκαν εκ των προτέρων εκτάσεις ως ζώνες αρχαιολογικών χώρων.
Άλλωστε προς ώρας δεν έχουν προκύψει νέα ευρήματα. Στο ακίνητο υπάρχει ήδη από το 1957 αρχαιολογικός χώρος (στον Άγιο Κοσμά), ο οποίος προφανώς κι έχει ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό και αναδεικνύεται.
Στη συνέχεια ο χώρος λειτούργησε ως αεροδρόμιο, το οποίο μάλιστα επεκτεινόταν συνεχώς, ενώ στην πορεία κατασκευάστηκαν εγκαταστάσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες (στάδια, γήπεδα, ο χώρος του Κανόε – Καγιάκ) και πλήθος άλλων βαριών υποδομών, όπως το αμαξοστάσιο η γραμμή του ΤΡΑΜ και το ΜΕΤΡΟ.
Όλο αυτό το διάστημα, υπήρξε μόνο η επανοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου του Αγίου Κοσμά, στις αρχές του 2015.
Η εισήγηση για την κήρυξη αρχαιολογικής ζώνης στο Αεροδρόμιο έγινε μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού αλλά και την τροποποίηση της Σύμβασης από την νέα κυβέρνηση.
Ανατρέπεται ο σχεδιασμός
Υπογραμμίζεται ότι τυχόν νέα αρχαιολογική ζώνη στο Ελληνικό απλώς ανατρέπει πλήρως κάθε σχεδιασμό και προγραμματισμό εργασιών, ενώ δημιουργεί σοβαρότατα γραφειοκρατικά εμπόδια. Κι αυτό γιατί :
– Η λογική των αρχαιολογικών υπηρεσιών είναι ότι σ’ αυτήν τα πάντα απαγορεύονται κατ’ αρχάς, και επιτρέπονται μόνο μετά από θετική εισήγηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας και απόφαση του υπουργού Πολιτισμού.
– Ουσιαστικά οποιαδήποτε δραστηριότητα και οποιοδήποτε μεταγενέστερο βήμα θα απαιτούν την προηγούμενη άδεια του υπουργείου Πολιτισμού. Δηλαδή το ακίνητο θα έχει αποκτήσει «συνιδιοκτήτη» το ΥΠΠΟΑ και τις υπηρεσίες του.
– Δίνεται «χώρος» σε κακοπροαίρετους ή υστερόβουλους τρίτους για ίδιο όφελος, καθώς όλοι αυτοί θα έχουν δικαίωμα προσφυγής ενάντια σε κάθε πράξη ή απόφαση που κατά την άποψη τους θα υποβαθμίζει ή βλάπτει άμεσα ή έμμεσα τον αρχαιολογικό χώρο.
– Λόγω των ανωτέρω, αυξάνεται σημαντικά η γραφειοκρατία. Στην προκείμενη περίπτωση μάλιστα, λόγω του μεγέθους του έργου, οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν σε εύλογο χρονικό διάστημα στις εγκρίσεις/άδεις που θα ζητούνται.
Γνώστες της αγοράς του Real Estatet αναφέρουν ότι όταν δεν υπάρχει αρχαιολογικός χώρος σε ένα οικόπεδο, η αρχαιολογική υπηρεσία επεμβαίνει μόνο αν κατά τις εκσκαφές σε ένα οικόπεδο βρεθούν αρχαία. Όπως τονίζουν, σε χαρακτηρισμένη ζώνη αρχαιολογικού χώρου :
– ένας ιδιοκτήτης σπιτιού ακόμα και εάν θελήσει, μετά από χρόνια, να κάνει μια εργασία στον κήπο του, θα πρέπει να παίρνει την έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
– Ένας επαγγελματικός χώρος, για να λειτουργήσει π.χ. ως κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος, θα πρέπει να παίρνει την έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
– Μια πολυκατοικία για να βάψει τις προσόψεις της (δηλαδή τους εξωτερικούς της τοίχους) θα πρέπει να παίρνει την έγκριση της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
– Σε κάθε περίπτωση πρωτότυπων αρχιτεκτονικών λύσεων (π.χ. σε υψηλά κτήρια, landmarks, κτήρια ειδικών προδιαγραφών) οποιοσδήποτε θεωρεί ότι «προσβάλλεται» η ζώνη του αρχαιολογικού χώρου για οποιοδήποτε λόγο (ύψος, όγκος, σχήμα, χρώμα κ.λπ.) θα έχει δικαίωμα προσφυγής και αναστολής εργασιών με απολύτως «υποκειμενικούς» ισχυρισμούς.
Και όλα αυτά όχι μόνο κατά την φάση της πρώτης έναρξης λειτουργίας αλλά για όσο υπάρχει ο χαρακτηρισμός. Και όχι μόνο για όσα βρίσκονται εντός της ζώνης αλλά και για όσα βρίσκονται κοντά σ’ αυτήν.
Είναι γνωστό ότι το ίδιο πρόβλημα έχει προκύψει και στην Αφάντου και η αποκρατικοποίηση έχει «παγώσει» πλήρως.
Επισημαίνεται ότι, όπως προβλέπεται στους αρχαιολογικούς νόμους, οι αρχαιολόγοι θα έχουν πλήρη εποπτεία όλων των εργασιών που θα γίνουν στο ακίνητο.
Αν μάλιστα βρεθούν αρχαιότητες, ήδη προβλέπεται στο μνημόνιο που έχει υπογραφεί ότι αυτές θα προστατευθούν και αναδειχθούν σε μουσείο που, σύμφωνα με πληροφορίες, ο επενδυτής έχει συμφωνήσει να κατασκευάσει εντός του ακινήτου για τις ανάγκες της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Κι ενώ επικρατεί αχλύ μυστηρίου για την απόφαση του ΚΑΣ την προσεχή Τρίτη ο υφυπουργός Οικονομίας κ. Στέργιος Πιτσιόρλας δηλώνει κατηγορηματικά ότι όποια απόφαση και να πάρει το ΚΑΣ δεν εμποδίζει την υλοποίηση του έργου στο Ελληνικό.
Επανέλαβε εξάλλου την θέση του, πως το 2018 θα μπουν οι μπουλντόζες στο χώρο και θα ξεκινήσει το έργο: «Είχα πει και θα το ξαναπώ», ότι μέχρι το τέλος του 2017 θα έχει εκδοθεί το ΠΔ και εφόσον έχει δοθεί η άδεια για το καζίνο, «το 2018 θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες».