της Εύας Οικονομάκη
Σε δύο άξονες αναμένεται να κινηθούν οι αλλαγές στο πρόγραμμα της «Golden Visa» που επεξεργάζεται αυτό το διάστημα το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στο πλαίσιο της επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας. Στόχος είναι αφενός να μπει ένα τέλος στις υπερτιμολογήσεις των ακινήτων και αφετέρου να δοθούν κίνητρα στους επίδοξους επενδυτές να αποκτήσουν άδεια διαμονής στη χώρα μας, αγοράζοντας ακίνητα στην περιφέρεια.
Στο πλαίσιο αυτό, για την έκδοση «Golden Visa» θα απαιτείται πλέον ένα πιστοποιητικό αξίας ακινήτου, ενώ παράλληλα θα αλλάξουν τα όρια της επένδυσης, από τα 250.000 ευρώ που ισχύουν σήμερα, τόσο στην Αττική όσο και στην περιφέρεια.
Οι δύο μεγάλες αλλαγές που δρομολογούνται από το υπουργείο Ανάπτυξης αναμένεται να εφαρμοστούν αμέσως μόλις κοπάσει η πανδημία του κορωνοϊού, προκειμένου να αναθερμανθεί με διαφάνεια η κτηματαγορά σε πανελλαδικό επίπεδο, με δεδομένο ότι μέχρι σήμερα το 80% των επενδυτών που λάβει άδεια διαμονής, έχουν αποκτήσει ακίνητα στον Νομό Αττικής.
Η αξία των ακινήτων
Βασικό μέλημα της κυβέρνησης είναι η ανάσχεση του φαινομένου υπερτιμολόγησης των ακινήτων που παρατηρείται κατά καιρούς στο πλαίσιο των συναλλαγών και η καταστολή της δράσης κυκλωμάτων που δυσφημίζουν την Ελλάδα, στρεβλώνοντας επί της ουσίας την εγχώρια κτηματαγορά και τις αξίες των ακινήτων.
Στην κατεύθυνση αυτή, θα δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στον έλεγχο της αξίας του ακινήτου το οποίο θέλει να αποκτήσει ο ξένος επενδυτής προκειμένου να λάβει την «Golden Visa».
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να κατατεθεί από το αρμόδιο υπουργείο τροπολογία με βάση την οποία θα καθίσταται υποχρεωτική η προσκόμιση από τον ενδιαφερόμενο επενδυτή ενός πιστοποιητικού αξίας ακινήτου προκειμένου να προχωρήσει η συναλλαγή.
Έτσι, εκτός των απαραίτητων δικαιολογητικών και του αποδεικτικού ότι έχει καταβληθεί το ποσό των 250.000 κατ’ ελάχιστο, όπως ορίζεται από τον σχετικό νόμο, ο ενδιαφερόμενος επενδυτής θα καλείται να προσκομίσει στις αρμόδιες υπηρεσίες ένα πιστοποιητικό που θα αποδεικνύει την πραγματική εμπορική αξία του ακινήτου το οποίο θέλει να αποκτήσει.
Ενεργό ρόλο στον έλεγχο των ακινήτων αναμένεται να αναλάβουν οι ορκωτοί εκτιμητές που έχουν οριστεί και οι οποίοι θα καλούνται να πιστοποιήσουν την αξία του εκάστοτε ακινήτου έτσι ώστε να μην υπάρχει στρέβλωση των διαδικασιών..
Τα όρια της επένδυσης
Την ίδια στιγμή, με στόχο να τονωθεί η κτηματαγορά σε όλη την ελληνική επικράτεια, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των ξένων επενδυτών τοποθετούνται σε ακίνητα που βρίσκονται στον Νομό Αττικής, το υπουργείο Ανάπτυξης προσανατολίζεται, κατά τις πληροφορίες, στην αλλαγή των ορίων αξίας της επένδυσης για την απόκτηση της πολυπόθητης «Golden Visa».
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, χορηγείται άδεια πενταετούς διαμονής στην Ελλάδα με δικαίωμα ανανέωσης σε πολίτες τρίτων χωρών εφόσον καταστούν ιδιοκτήτες ακινήτων των οποίων η αξία υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ.
Πλέον, το αρμόδιο υπουργείο σχεδιάζει μετά την πανδημία να ορίσει διαφορετικές αξίες επένδυσης για την Αττική και για την περιφέρεια. Με βάση τις πληροφορίες, εξετάζεται αύξηση του ορίου επένδυσης στην Αττική, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για άνοδο της αξίας στα επίπεδα των 350.000-400.000 ευρώ.
Αντίστοιχα, στην υπόλοιπη Ελλάδα το όριο της επένδυσης αναμένεται είτε να παραμείνει ως έχει, δηλαδή στα 250.000 ευρώ, ή να διαμορφωθεί σε επίπεδα λίγο χαμηλότερα, με στόχο να αναπτυχθεί περαιτέρω η οικονομία στις περιφέρειες της χώρας.
Όπως εξηγούν παράγοντες της κτηματαγοράς, η διαφοροποίηση αυτή αναμένεται να λειτουργήσει ως κίνητρο για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές έτσι ώστε να τοποθετηθούν σε ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός της Αττική και να δώσει παράλληλα μια ανάσα στην αγορά του real estate σε πανελλαδικό επίπεδο.
Άλλωστε, η τοποθέτηση των δυνάμει επενδυτών σε ακίνητα που βρίσκονται στην ελληνική περιφέρεια αναμένεται να στηρίξει την οικονομία της εκάστοτε περιοχής και να αποτελέσει, την ίδια στιγμή, κίνητρο για τις περιφέρειες που θέλουν να συμμετέχουν στην αναπτυξιακή πολιτική και να αποκτήσουν ενεργό ρόλο στην τουριστική βιομηχανία.
O ρόλος της πανδημίας
Ισχυρό είναι το πλήγμα που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού και στο πρόγραμμα της «Golden Visa», καθώς μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2020 χορηγήθηκαν μόλις 368 νέες άδειες διαμονής σε επενδυτές ακινήτων από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως απόρροια των περιορισμών στις μετακινήσεις μεταξύ των χωρών της Ένωσης που είχαν εφαρμοστεί το προηγούμενο διάστημα, αλλά και της πολιτικής που ακολουθεί η Ε.Ε. και προβλέπει την απαγόρευση της εισόδου σε πολίτες τρίτων χωρών με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Όπως εξηγούν παράγοντες της κτηματαγοράς, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις οδήγησαν σε ακυρώσεις συναλλαγών οι οποίες βρίσκονταν ακόμα και στο τελικό στάδιο, ενώ ακόμα και όσοι επενδυτές είχαν ολοκληρώσει την αγοραπωλησία του ακινήτου που τους ενδιέφερε, αντιμετώπισαν δυσκολίες για να ταξιδέψουν στην Ελλάδα και να λάβουν τη σχετική άδεια διαμονής.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, σύμφωνα με τα οποία, από τις αρχές του τρέχοντος έτους μέχρι και τις αρχές Σεπτεμβρίου, είχαν εκδοθεί μόλις 368 νέες άδειες, τη στιγμή που το 2019 είχαν χορηγηθεί σε κατοίκους τρίτων χωρών 3.428 νέες άδειες, καταγράφοντας ρεκόρ.
Μάλιστα, πηγές του εγχώριου real estate επισημαίνουν ότι η διαφορά αυτή είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτερη, καθώς ένα ποσοστό των αδειών που εκδόθηκαν μέσα στο 2020, μπορεί να αφορά αιτήσεις και αγορές ακινήτων που είχαν πραγματοποιηθεί το 2019 και ολοκληρώθηκαν φέτος.
Συνολικά, από το 2014 μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο 7.903 επενδυτές έχουν προχωρήσει στην αγορά ακινήτων αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ κάνοντας χρήση του προγράμματος της «Golden Visa» και αποκτώντας την άδεια που τους επιτρέπει την ελεύθερη διακίνηση εντός της Ε.Ε.
Τα στοιχεία του 2019
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2019, οι ξένες άμεσες επενδύσεις προς τον κλάδο των ακινήτων έφτασαν τα 1,45 δισ. ευρώ ή το 35% του συνόλου των ξένων άμεσων επενδύσεων (4,1 δισ. ευρώ συνολικά), αυξημένες κατά 28% σε σχέση με το 2018 (1,13 δισ. ευρώ).
Η σημαντική αύξηση των επενδύσεων στην ελληνική αγορά ακινήτων τα τελευταία έτη, μπορεί να αποδοθεί στο πρόγραμμα «Golden Visa» καθώς και στην ανάπτυξη του θεσμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων κυρίως στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και σε άλλους τουριστικούς προορισμούς.
Πάντως, η υγειονομική κρίση έχει αναπόφευκτα επηρεάσει αρνητικά τις ξένες άμεσες επενδύσεις στον κλάδο των ακινήτων και έχει επιφέρει σημαντικές ανακατατάξεις. Το α’ τετράμηνο του 2020 καταγράφηκε υποχώρηση των ξένων επενδύσεων στα ακίνητα κατά 50% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Ποιοι κάνουν αίτηση για «Golden Visa»
Μπορεί η υγειονομική κρίση να έχει «παγώσει» για την ώρα την έκδοση νέων «Golden Visa», ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, οι Κινέζοι διατηρούν των πρωτοκαθεδρία στις χορηγήσεις αδειών διαμονής.
Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί 5.869 άδειες σε Κινέζους πολίτες, ενώ ακολουθούν με μεγάλη διαφορά οι Τούρκοι, για τους οποίους έχουν εκδοθεί 527 «Golden Visa».
Έντονο είναι και το επενδυτικό ενδιαφέρον των Ρώσων πολιτών, στους οποίους έχουν χορηγηθεί 339 άδειες, ενώ ακολουθούν οι Λιβανέζοι με 158 άδειες, οι Αιγύπτιοι με 155 και οι Ιρανοί με 124. Τη δεκάδα συμπληρώνουν οι επενδυτές από το Ιράκ (94), την Ιορδανία (68), την Ουκρανία (58) και τη Συρία (57). Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί 7.903 «Golden Visa».
