του Χάρη Ντιγριντάκη
Σε πυρήνα ανάπτυξης των εμπορευματικών μεταφορών στη χώρα επιδιώκει να μετατραπεί ο ΟΣΕ.
Προς τούτο παρακαταθήκη αποτελεί η ολοκλήρωση των σιδηροδρομικών συνδέσεων με τα μεγάλα λιμάνια της χώρας, αλλά και με τις Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙ.ΠΕ.), στόχος που δύναται να επιφέρει με στόχο, την επαύξηση των εσόδων κατά 10 εκατ. ευρώ (από τα 20 στα 30 εκατ. ευρώ) σε ετήσια βάση.
Όπως υπογραμμίζει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής το κάδρο του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας αλλάζει μέσα από ολοκληρωμένο σχέδιο έργων σε όλη τη χώρα.
Ο κ. Καραμανλής σημειώνει ότι προχωρούν άμεσα οι δημοπρατήσεις 4 έργων που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ ενώ θα δημοπρατηθούν άλλα 6 εντός του 2021.
Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ κ. Αθανάσιος Κοτταράς αναγνωρίζει ότι για την ενίσχυση του μεριδίου των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών χρειάζεται επίσπευση των αναγκαίων έργων, ώστε λιμάνια και βιομηχανίες να αποκτήσουν έναν «σταθερό και αξιόπιστο» συνεργάτη στην μεταφορά προϊόντων: το τρένο.
Έτσι σε συνέχεια της συμφωνίας του ΟΣΕ με την Motor Oil, σε προτεραιότητα έχουν τεθεί από την αρχή του καλοκαιριού οι συζητήσεις με τα ΕΛΠΕ, τα οποία στο σιδηροδρομικό τμήμα μεταξύ των διυλιστηρίων Ελευσίνας και Ασπροπύργου επιθυμούν να κατασκευάσουν δύο αγωγούς πετρελαίου με σκοπό να αντικαταστήσουν δύο παλαιότερους που βρίσκονται μέχρι και σήμερα σε λειτουργία, τους οποίους και θα περάσουν κάτω από την σιδηροδρομική γραμμή.
Στις συζητήσεις έχει τεθεί το θέμα της αύξησης του εμπορευματικού φορτίου, αλλά και η αναβάθμιση της γραμμής.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, επί του παρόντος, τα ΕΛΠΕ πραγματοποιούν δύο δρομολόγια τον μήνα, ελάχιστα για τη δυνατότητά τους.
Ταυτόχρονα σε προχωρημένο στάδιο είναι και οι συζητήσεις με τον ΑΔΜΗΕ, για την ηλεκτρική διασύνδεση της Αττικής με την Κρήτη. Τα καλώδια από το Σταθμό Μετατροπής ΕΡ/ΣΡ Αττικής, θα φτάσουν υπογείως περνώντας κάτω από τις σιδηροδρομικές γραμμές στην Πάχη Μεγάρων για την προσαιγιάλωση και στην συνέχεια πόντιση στη θάλασσα ώστε υποθαλάσσια να φτάσουν στην Κορακιά της Κρήτης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΣΕ, οι νέες υποδομές και η γραμμή είναι έργο προϋπολογισμού 9 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι η διοίκηση του ΟΣΕ θεωρεί πως οι αυξήσεις στις χρεώσεις χρήσεις του δικτύου όπως είχαν παρουσιαστεί δεν μοιάζουν ρεαλιστικές.
Ωστόσο, η σύνδεση του σιδηροδρόμου με λιμάνια και ΒΙΠΕ, χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις στις χρεώσεις, αλλά με αύξηση της χωρητικότητας, εκτιμάται ότι θα αποφέρει, από 20-22 εκατ. ευρώ σήμερα στα 30 εκατ. ευρώ, μια αύξηση 40-50%. Επίσης σε ότι αφορά το επιβατικό κομμάτι, βαρύτητα θα δοθεί στις επεκτάσεις προς Λαύριο και Ραφήνα, κι εν συνεχεία την Πάτρα.
Είναι κοινός τόπος ότι η σύνδεση του δικτύου με τις βιομηχανικές περιοχές, στα πρότυπα των συμφωνιών με τη Motοr Oil για τα διυλιστήρια της Κορίνθου και με τα ΕΛΠΕ για την ανάταξη της παροπλισμένης γραμμής ΣΚΑ-Ελευσίνα, αποτελεί προτεραιότητα του ΟΣΕ.
Άλλωστε μόνο οι προγραμματικές συμβάσεις για τη διασύνδεση διυλιστηρίων και βιομηχανικών μονάδων πέριξ της Κορίνθου με το δίκτυο, εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν μεταφορική ικανότητα 300.000 τόνων ετησίως.
Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο
Υπενθυμίζεται ότι, κίνητρα για τη διείσδυση του ελληνικού σιδηροδρόμου στις χερσαίες μεταφορές περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το εθνικό στρατηγικό σχέδιο για τον τομέα των μεταφορών. Ως το 2022, προβλέπονται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα του ΟΣΕ, μελέτες για βιομηχανικές συνδέσεις ύψους 4 εκατ. ευρώ, επικεντρώνοντας στις περιοχές Αλεξανδρούπολης, Θίσβης, Βοιωτίας, Κιλκίς, Διαλογής Θεσσαλονίκης, Οινόης, Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας, Έδεσσας.
Λιμάνι Βόλου
Επίσης, εξετάζονται οι συνδέσεις του λιμανιού του Βόλου. Οι οριστικές μελέτες, συνολικού κόστους 1,6 εκατ. ευρώ έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης δύο ετών, ενώ ο προϋπολογισμός των έργων εκτιμάται στα 100 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τη σύνδεση της βιομηχανικής περιοχής Αλμυρού με το σιδηροδρομικό δίκτυο Λάρισας – Βόλου, με νέα μονή γραμμή μήκους 35 χλμ., καθώς και τη σύνδεση των ΒΙΠΕ1 και 2 και του Πορθμείου Βόλου με τη γραμμή Λάρισας-Βόλου.
Θεσσαλονίκη
Στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος βρίσκεται και η Θεσσαλονίκη, για την προσέλκυση μεγάλων επιχειρήσεων προκειμένου να ενωθούν με τον σιδηρόδρομο. Οι νέες επενδύσεις 180 εκατ. ευρώ στο λιμάνι, διαμορφώνουν ήδη την αγορά εντείνοντας τον ανταγωνισμό. Η δυναμική της Βόρειας Ελλάδας πυροδοτείτε μεν από τα εμπορεύματα, αλλά και από την ανάδειξη σε ενεργειακό κόμβο της ΝΑ Μεσογείου.
Η Θεσσαλονίκη αναμένεται να πρωταγωνιστήσει, καθώς το πετρέλαιο φτάνει διά θαλάσσης στα διυλιστήρια και φορτώνεται απευθείας στο τρένο με προορισμό γειτονικές χώρες, συμπληρωματικά δε θα μπορούν να βοηθήσουν τα λιμάνια Καβάλας και Αλεξανδρούπολης.
Η νέα παραλιακή χάραξη της μονής γραμμής Θεσσαλονίκη-Αμφίπολη-Νέα Καρβάλη, μήκους 160 χλμ., με ταχύτητες ως 200 χλμ./ώρα, βάζει σε ράγες τον ανατολικό άξονα της Σιδηροδρομικής Εγνατίας.
Υπάρχουν τοπικές αντιδράσεις γιατί φοβούνται ότι θα χαθεί με τη νέα παραλιακή χάραξη η επάνω (υφιστάμενη) γραμμή. Ωστόσο, μπορεί να αξιοποιηθεί και η παλιά γραμμή Αμφίπολη-Νέα Ζίχνη, η οποία φτάνει Προμαχώνα. Μια σκέψη λοιπόν είναι να μελετηθεί το ενδεχόμενου δεύτερου κάθετου άξονα, από Καβάλα δηλαδή να φτάνει Προμαχώνα.
Επίσης, ένα πάγιο αίτημα του Κιλκίς, η σιδηροδρομική σύνδεση της Βιομηχανικής Περιοχής Σταυροχωρίου με το δίκτυο του ΟΣΕ, εισέρχεται σε πορεία υλοποίησης.
Η μελέτη προϋπολογισμού 600.000 ευρώ, θα έχει ολοκληρωθεί το 1ο εξάμηνο του 2021 και το αμέσως επόμενο διάστημα θα προκηρυχθεί και το έργο το οποίο έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό 9 εκατ. ευρώ
Η συνδετήρια σιδηροδρομική γραμμή του ΒΙΠΕ Κιλκίς αποτελεί κλάδο της νέας σιδηροδρομικής γραμμής υψηλών ταχυτήτων Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Ξάνθη και τμήμα της λεγόμενης Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας εκτιμώμενου κόστους 1,3 δισ. ευρώ.
Με τη σύνδεση αυτή το ΒΙΠΕ Κιλκίς θα έχει πλέον πλήρης πρόσβαση στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά κυρίως στα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, ενώ ανοίγει και η πρόσβαση προς τα δυτικά Βαλκάνια μέσω της γραμμής Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, δημιουργώντας συνθήκες ανάπτυξης για τη βιομηχανική περιοχή.
Τέλος μετά τη ΒΙΠΕ Κιλκίς ετοιμάζεται η σύνδεση με την ΒΙΠΕ Αλμυρού και παράλληλα, η ΕΡΓΟΣΕ τρέχει τις συνδέσεις με τα λιμάνια (ΟΛΘ, Αλεξανδρούπολη).
