Πάνω στα νέα δεδομένα που γεννά για την ελληνική οικονομία και τις ελληνικές επιχειρήσεις η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, εν μέσω κινδύνου δημιουργίας μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, μίλησε ο Πρόεδρος και CEO του Ομίλου HotelBrain, Πάνος Παλαιολόγος, στην διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε η εταιρεία επικοινωνίας Tsomokos την Τετάρτη 29 Απριλίου, με θέμα «Κόκκινα Δάνεια: Η νέα πραγματικότητα».
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη αποτελεσματικής διαχείρισης ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων, αλλά και στη θέσπιση του νέου, σύγχρονου πτωχευτικού κώδικα ως εργαλείου ανάπτυξης και εξυγίανσης της αγοράς.
Συγκεκριμένα ο Πάνος Παλαιολόγος εστιάζοντας στον ξενοδοχειακό κλάδο διευκρίνισε ότι «Τα ξενοδοχεία και οι τουριστικές υποδομές είναι επιχειρήσεις εντάσεως παγίων και μακροπρόθεσμης εκμετάλλευσης. Μια χρονιά χαμένη δεν θα έπρεπε κανονικά να επηρεάζει. Αυτό που ισχύει όμως είναι ότι επειδή ο κλάδος είναι κατακερματισμένος δεν έχει καμία διαπραγματευτική δύναμη, οπότε χρεώνεται το πρόβλημα, το οποίο στην πραγματικότητα το έχουν οι tour operators και τα online κανάλια πωλήσεων που επί του παρόντος ακύρωσαν τα συμβόλαια τους για τα οποία έχουν ήδη πληρωθεί.
Επειδή δε η πλειοψηφία των ξενοδοχείων είναι εποχικά, το κεφάλαιο που θα λείψει θα αναπληρωθεί μετά από ένα έτος, ενώ παράλληλα το ξενοδοχείο θα έχει τα απαραίτητα κόστη αδράνειας. Αν είχαμε ένα μαγικό ραβδί και πηγαίναμε κατευθείαν στο 2021 δεν θα είχαμε κάποια επίπτωση. Τώρα όμως πρέπει να διαχειριστούμε το χαμένο κεφάλαιο κίνησης συν τα κόστη αδράνειας.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η ελληνική οικονομία βασίζεται άμεσα και έμμεσα στον τουρισμό και νομίζω ότι αυτή η κρίση, η δεύτερη στη σειρά, θα μας κάνει ακόμη μία φορά να το συνειδητοποιήσουμε.
Είναι ένας κλάδος με τεράστιες δυνατότητες και θα είναι πάλι αυτός που θα οδηγήσει στην πραγματική ανάπτυξη. Άλλωστε τα ίδια τα ξενοδοχεία είναι που φτιάχνουν τους προορισμούς. Πρώτα έγινε η Costa Navarino και μετά ανακάλυψε το κοινό την Μεσσηνία σαν προορισμό».
Αναφορικά με τον ρόλο των τραπεζών στον τουριστικό κλάδο ο Πρόεδρος και CEO του Ομίλου HotelBrain, ανέφερε: «Στην προηγούμενη κρίση, την οικονομική, ο τουρισμός έπαιξε τεράστιο ρόλο κρατώντας τη σημαία της ελληνικής ψυχολογίας ψηλά. Ωστόσο, παρά τα συνεχή ρεκόρ, ο κλάδος μας είχε σοβαρά προβλήματα.
Από αυτή την άποψη οι τράπεζες μέχρι σήμερα έχουν σώσει την παρτίδα. Αντιλήφθηκαν γρήγορα την αξία του τουριστικού κλάδου και μπορεί να μην έδωσαν χρήματα, αλλά έδωσαν πίστωση χρόνου. Και νομίζω ότι δικαιώθηκαν αφού τα μεγέθη των τουριστικών εταιρειών κινήθηκαν ανοδικά.
Όποιος ασχολείται με τον τουρισμό γνωρίζει ότι αυτό συνεπάγεται ότι ταυτόχρονα σώθηκαν και θέσεις εργασίας και οικογένειες ανθρώπων που ζουν στην περιφέρεια και προμηθευτές κ.ο.κ. Οπότε προσδοκώ το ίδιο.
Αφού στην προηγούμενη κρίση όσοι έδειξαν πίστη στον τουρισμό δικαιώθηκαν, πιστεύω ότι τόσο το κράτος, όσο και το τραπεζικό σύστημα θα στηρίξει και πάλι τον τουριστικό κλάδο, παρά τα λίγα προκλητικά κακά παραδείγματα επιχειρηματιών.
Θεωρώ ότι και το κράτος και οι τράπεζες έχουν εικόνα της στρατηγικής σημασίας που έχει ο κλάδος μας στην ελληνική οικονομία. Θεωρώ ότι η διάσωση του τουριστικού κλάδου αποτελεί εθνικό έργο».
Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο αγοροπωλησιών με ξένους ευκαιριακούς επενδυτές που ενδεχομένως να εκμεταλλευτούν την περίσταση, είπε ότι το στοίχημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι αφενός να βελτιώσουμε το προϊόν και αφετέρου να μείνει στην χώρα μας το μεγαλύτερο ποσοστό του τουριστικού εισοδήματος. Δηλαδή και την πίτα να μεγαλώσουμε και τον κακό λύκο να διώξουμε.
Στην προηγούμενη κρίση τα καταφέραμε να μην γίνει πλιάτσικο από ξένους οπορτουνιστές αγοραστές που είχαν έρθει με σκοπό να αποκτήσουν τυχοδιωκτικά ελληνικά ξενοδοχεία. Αν με ρωτάτε, τη στιγμή αυτή με την κρίση του κορωνοϊού, είμαι πολύ ανήσυχος και βλέπω ότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αφελληνισμού του κλάδου.
Η τρέχουσα περίοδος είναι δύσκολη γιατί υπάρχουν κράτη με αρκετά πιο μεγάλους προϋπολογισμούς και μπορούν να πριμοδοτούν εταιρείες του κλάδου με τεράστια ποσά.
“Γενικά δεν είμαι αντίθετος στο να γίνονται πωλήσεις σε επενδυτές. Έχω δει ανθρώπους με μεγάλο όραμα να φτιάχνουν καταπληκτικά ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Συνήθως το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι το know how της εκμετάλλευσης, οπότε μπορώ να δικαιολογήσω την απόφαση ενός ξενοδόχου για πώληση ή ενοικίαση σε ξένο επενδυτή.
Αυτό όμως που δεν θέλω να συμβεί είναι αυτό να γίνει υπό καθεστώς πίεσης και εκβιασμού. Αυτή τη στιγμή αν με ρωτάτε πιο σημαντικό για τον κλάδο του τουρισμού -ακόμη κι από τη βοήθεια που μπορεί να δώσουν οι τράπεζες και το κράτος- θεωρώ την μεταξύ μας εθνική συνεννόηση στον τουρισμό”, συμπλήρωσε ο κ.Παλαιολόγος.
“Αν δεν καταφέρουμε να συνεννοηθούμε όσοι απαρτίζουμε μέρος της αλυσίδας, θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα. Εγώ πάντα λέω ότι αν υπήρχε ένας ξενοδόχος, ένα άτομο προσωπικό, ένας προμηθευτής κι ένας τραπεζίτης, θα συνεννοούμασταν εύκολα και αυτό που θα κάναμε για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τη ζημιά θα ήταν να τη μοιράσουμε με τρόπο ώστε να μην καταστραφεί κανείς. Αυτό πρέπει να γίνει και τώρα και είναι πιο σπουδαίο από οποιαδήποτε χρηματική βοήθεια. Ανησυχώ πολύ για το αν θα συμβεί γιατί ο κλάδος μας είναι κατακερματισμένος. Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε ώστε να κρατηθεί ο ελληνικός τουρισμός ψηλά”, συμπλήρωσε.