του Χάρη Ντιγριντάκη.
Αλλάζει ρότα ο τουρισμός της Υπαίθρου στη χώρα. Και τούτο διότι τα εν αναπτύξει 5 Γεωπάρκα της Ελλάδας δύναται να γίνουν ο αιμοδότης της τουριστικής ανάπτυξης σε αρκετές περιοχές της χώρας. Τα Γεωπάρκα είναι μια αειφόρος τουριστική ανάπτυξη καθώς δεν έχουν εποχικότητα και προσελκύουν όλο τον χρόνο τόσο τουρίστες όσο και άτομα που ασχολούνται με γεωλογικές επιστήμες. Γνώστες της αγοράς υπογραμμίζουν ότι ο γεωτουρισμός και ειδικότερα τα 5 ελληνικά Γεωπάρκα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό βραχίονα επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και να προσελκύουν άμεσα αθροιστικά λόγω θέσης αλλά και μικροκλίματος της χώρας, περισσότερους από 1.000.000 τουρίστες ετησίως.
Είναι κοινός τόπος ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση, καθώς διαθέτει ήδη 5 περιοχές που χαρακτηρίζονται πλέον «Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO» και ο θεσμός που κάνει θραύση παγκοσμίως έχει τις προδιαγραφές να τρέξει άμεσα και στη χώρα μας.
Πρόκειται για τα Γεωπάρκα :
- Η Νήσος Λέσβος (Απολιθωμένο Δάσος).
- Η περιοχή του Ψηλορείτη.
- Η περιοχή του Εθνικού Δρυμού Βίκου – Αώου.
- Το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραικού.
- Η περιοχή Σητείας.
Κλειδί για την ανάπτυξη και προώθηση τους στο εξωτερικό είναι το γεγονός ότι ο Πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων είναι ο Έλληνας Καθηγητής κ. Νίκος Ζούρος.
Οι ίδιοι κύκλοι της αγοράς σημειώνουν ότι επισκέπτες πέραν του ανά τον κόσμο επιστημονικού ενδιαφέροντος και της έλευσης ξένων πανεπιστημίων και σχολείων, μπορούν να αντληθούν από το νέο παγκόσμιο trend των τουριστών του εναλλακτικού τουρισμού και εν γένει του πράσινου τουρισμού του οποίου ο αριθμός βαίνει συνεχώς αυξανόμενος.
Αμφίδρομη Σχέση
Όμως ταυτόχρονα η ανάπτυξη και η προώθηση των γεωπάρκων στο εξωτερικό αποτελεί μια σχέση αμφίδρομη. Η προστασία, η διατήρηση και η διαχείριση των σημαντικών θέσεων γεωλογικής κληρονομιάς, η οικοδόμηση υποδομών και υπηρεσιών γεωτουρισμού, η περιβαλλοντική εκπαίδευση, η τοπική ανάπτυξη, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και οι νέες ευκαιρίες που διανοίγονται για τους νέους σε αγροτικές περιοχές αποτελούν μερικές από τις θετικές παρενέργειες της προώθησης των 5 γεωπάρκων στο εξωτερικό. Σύμφωνα με το πρόσφατο νομοθέτημα για το Θεματικό Τουρισμό, ο γεωτουρισμός αποτελεί μορφή βιώσιμου και υπεύθυνου τουρισμού που συμπληρώνει τον οικοτουρισμό. Αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς σε όλο τον κόσμο και είναι το βασικό εργαλείο για τη βιώσιμη ανάπτυξη που προωθούν τα Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO, το τρίτο πρόγραμμα αναγνώρισης περιοχών του οργανισμού.
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν διάφορες περιγραφές για τον ορισμό του γεωτουρισμού, από το National Geographic, μέχρι ανεξάρτητους επιστήμονες, οργανώσεις και φορείς. Μια γενική προσέγγιση του όρου περιγράφει το γεωτουρισμό, ως «μια μορφή βιώσιμου τουρισμού που βασίζεται στη γνώση και στη διεπιστημονική συνέργεια της τουριστικής βιομηχανίας με τη διατήρηση και ερμηνεία του αβιοτικού περιβάλλοντος, συνδυάζοντας όμως την αλληλεπίδρασή του με το ευρύτερο βιοτικό και πολιτισμικό περιβάλλον κάθε τόπου.».
Η UNESCO
Σημειώνεται ότι τα Γεωπάρκα μέσω της ανάδειξης φυσικών μνημείων υπηρετούν τις κύριες προτεραιότητες δράσης της UNESCO:
- συμβάλουν στην διατήρηση και προστασία των θέσεων της γεωλογικής κληρονομιάς μέσω της συντήρησης, ανάδειξης και ερμηνείας των γεω-μνημείων και γεωτόπων
- αποτελούν άριστα πεδία για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ειδικότερα την εκπαίδευση για τη μείωση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών και για την κατανόηση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής
- συμβάλλουν στον τομέα της ισότητας των δύο φύλων μέσα από τη προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας
- διοργανώνουν διεθνή σεμινάρια και σχολεία για την κατάρτιση στελεχών ικανών να συμβάλουν στη δημιουργία νέων γεωπάρκων ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες
- αποτελούν ένα παγκόσμιο δίκτυο 120 μνημείων που συνδυάζουν τη φυσική με την πολιτιστική κληρονομιά, με στόχο την προσέλκυση τουρισμού, τη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και την επιστημονική εκπαίδευση του κοινού
Τα τελευταία 15 χρόνια, το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων, παρουσίασε συγκεκριμένα αποτελέσματα για την προστασία, τη διατήρηση και τη διαχείριση των σημαντικών θέσεων γεωλογικής κληρονομιάς, την οικοδόμηση υποδομών και υπηρεσιών γεωτουρισμού, την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την τοπική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και τις νέες ευκαιρίες για τους νέους σε αγροτικές περιοχές.
Το 2015 η Γενική Διάσκεψη της UNESCO αποφάσισε ομόφωνα τη δημιουργία των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO, των καταστατικών της και των επιχειρησιακών κατευθυντήριων γραμμών και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων έγινε ο επίσημος εταίρος της UNESCO για τη διαχείριση των Γεωπάρκων σε όλο τον κόσμο.
H ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Σήμερα, το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων έχει επεκταθεί σε 5 ηπείρους, από 35 χώρες και όπως προαναφέρθηκε με 120 παγκόσμια γεωπάρκα της UNESCO.
Παρακάτω παρατίθενται ορισμένα εξ αυτών μαζί με την επισκεψιμότητα τους :
- Bohemian Paradise, Τσεχία,
Υπολογίζεται ότι υπερέβη το 1 εκατ. επισκέπτες το 2016 (πάνω από 250.000 επισκέπτες στο κάστρο Trosky, πάνω από 650.000 επισκέπτες στα σημεία πληροφόρησης)
- Burren and Cliffs of Moher, Ιρλανδία,
Αριθμός Επισκεπτών 1.300.000 εκατομμύρια
- Aixa Desert, Κίνα:
Ο συνολικός αριθμός επισκεπτών στο Γεωπάρκο ήταν 60.497.000 μέχρι το τέλος του 2016.
- Φυσικό Πάρκο Adamello Brenta, Τρεντίνο, Ιταλία
Επισκέπτες στα σπίτια του Γεωπάρκου το καλοκαίρι: 22.645,
Επισκέπτες στις κύριες κοιλάδες του Γεωπάρκου το καλοκαίρι: 187.446
• Genova Κοιλάδα, 63.590
• Tovel Κοιλάδα, 14.757
• Fumo Κοιλάδα, 50.554
• Vallesinella, 5.665
• Algone Κοιλάδα. 14.800
- Apuan Αλπεις, Ιταλία 850.000 επισκέπτες το 2016.
Υπολογίζοντας τον αριθμό μεμονωμένων επισκεπτών στην σπηλιά “Antro Del Corchia” και στα μουσεία ή στα κέντρα επισκεπτών (η είσοδος στα Γεωπάρκα χωρίς εισιτήριο εισόδου καθιστά δύσκολο το να βρούμε τον ακριβή αριθμό) ενδεχομένως να υπερβαίνει σημαντικά σήμερα τον παραπάνω αριθμό.
- Γεωπάρκο Αζορών (Azores), Πορτογαλία.
1.500.000 εκατομμύριο τουρίστες όπου παρέμειναν για ένα βράδυ, 150.000 επισκέπτες στο κέντρο φιλοξενίας Caldeira Velha Geosite
- Γεωπάρκο Bakony-Balaton, Ουγγαρία:
Σύνολο 342.221 τουρίστες (ως επί τω πλείστων στα κέντρα επισκεπτών) και εξ αυτών οι 7.509 επισκέφθηκαν σε μέρες με δραστηριότητες, events, περιηγήσεις με ειδικευμένους ξεναγούς κτλ)
- Γεωπάρκο Basque Coast, 140.000 επισκέπτες το 2016
- Γεωπάρκο Beigua, Ιταλία.
Περίπου 450.000 (υπολογισμός των επισκεπτών σε κύρια γεωλογικά σημεία, μονοπάτια, μουσεία, κέντρα επισκεπτών και σημεία πληροφόρησης).
- Bergstrasse – Odenwald, Γερμανία,
310.000 Επισκέπτες ετησίως που επιμερίζονται :
- 40.000 (Messel Pit),
- 70.000 (Showcave Buchen)
- 200.000 (Sea of Rocks)
