Η ασφάλεια και η φοροδιαφυγή είναι μεταξύ άλλων στα αγκάθια που ανησυχούν την Κομισιόν αναφορικά με τα “χρυσά διαβατήρια” ή “χρυσή βίζα” επενδυτών.
“Περισσότερη προσοχή” από την Κύπρο, τη Μάλτα και τη Βουλγαρία, ζήτησε σήμερα επισήμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέση με το πρόγραμμα παροχής “χρυσής βίζας” ή “χρυσού διαβατηρίου” σε επενδυτές.
Κι αυτό γιατί στα προγράμματα και των τριών χωρών απουσιάζει ο “γνήσιος δεσμός με το Κράτος” που ορίζει γνωμάτευση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Αυτό δεν το βλέπουμε στα τρία προγράμματα και δεν έχουμε τη δυνατότητα να μην κάνουμε τίποτα”, δήλωσε η Επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων Βέρα Γιούροβα, παρουσιάζοντας μαζί με τον Επίτροπο Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρη Αβραμόπουλο την έκθεση των εθνικών προγραμμάτων απόδοσης υπηκοότητας σε επενδυτές.
Η Κομισιόν προτείνει την δημιουργία ειδικής ομάδας εργασίας ειδικών, που θα εξετάζει σε τακτική βάση τα σχετικά προγράμματα μέχρι το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με γραπτή ανακοίνωση της Κομισιόν για το ζήτημα, “η απόφαση ενός κράτους μέλους να χορηγήσει την ιθαγένεια σε αντάλλαγμα για επενδύσεις, παρέχει αυτόματα δικαιώματα σε σχέση με άλλα κράτη μέλη, ιδίως την ελεύθερη κυκλοφορία και την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ για την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς και δικαίωμα ψήφου και εκλογής σε ευρωπαϊκές και τοπικές εκλογές, και στην πράξη, τα συστήματα αυτά συχνά διαφημίζονται ως μέσο απόκτησης της ιθαγένειας της Ένωσης, μαζί με όλα τα δικαιώματα και τα προνόμια που συνδέονται με αυτήν”.
Δεν κατηγορούμε, ζητάμε προσοχή
Η Βέρα Γιούροβα, ζήτησε τα προγράμματα αυτά να τροποποιηθούν ώστε να γίνουν “υπεύθυνα ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι φιλικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση”.
“Αν δίδεται μια υπηκοότητα, τότε δίδεται η υπηκοότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που η χώρα δεν κατέχει”, είπε χαρακτηριστικά η Επίτροπος.
Από την πλευρά του ο Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος επεσήμανε ότι “αυτό που παρουσιάσαμε είναι η πρώτη προσπάθεια να καταγράψουμε τα προγράμματα.
“Καλούμε όλα τα Κράτη Μέλη να αναλάβουν τις ευθύνες τους, τόνισε. Δεν είμαστε εδώ για να κατηγορήσουμε κανέναν”.
Οι ανησυχίες της Κομισιόν για “χρυσά” διαβατήρια και βίζες
- Ασφάλεια
Οι έλεγχοι στους αιτούντες “δεν είναι επαρκώς ισχυροί και τα κεντρικά συστήματα πληροφοριών της ΕΕ, όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), δεν χρησιμοποιούνται συστηματικά όπως θα έπρεπε”. - Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
“Απαιτούνται ενισχυμένοι έλεγχοι (due diligence) για να μην καταστρατηγηθούν οι κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες”. - Φοροδιαφυγή
“Η παρακολούθηση και η υποβολή εκθέσεων είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί ότι τα άτομα δεν επωφελούνται από τα συστήματα αυτά για να επωφεληθούν από προνομιακούς φορολογικούς κανόνες”. - Διαφάνεια και πληροφόρηση
Στην έκθεση διαπιστώνεται “έλλειψη σαφών πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο εκτέλεσης των σχεδίων, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον αριθμό των αιτήσεων που έχουν παραληφθεί, χορηγηθεί ή απορριφθεί και την προέλευση των αιτούντων. Επιπλέον, τα κράτη μέλη δεν ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τους αιτούντες για τέτοια συστήματα, ούτε ενημερώνονται αμοιβαία για τους αιτούντες που έχουν απορριφθεί”.
Τα συστήματα διαμονής των επενδυτών, αν και διαφορετικά από τα συστήματα υπηκοότητας στα δικαιώματα που χορηγούν, θέτουν εξίσου σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των κρατών μελών και της ΕΕ στο σύνολό της”, αναφέρει η Κομισιόν.
“Μια έγκυρη άδεια παραμονής παρέχει στο υπήκοο τρίτης χώρας το δικαίωμα διαμονής στο εν λόγω κράτος μέλος, αλλά επίσης να ταξιδεύει ελεύθερα στον χώρο Σένγκεν”, σημειώνεται στην έκθεση.
Ενώ το δίκαιο της ΕΕ ρυθμίζει τις προϋποθέσεις εισόδου για ορισμένες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών, η χορήγηση αδειών παραμονής επενδυτών δεν ρυθμίζεται επί του παρόντος σε επίπεδο ΕΕ και παραμένει εθνική αρμοδιότητα”.
Επί του παρόντος, 20 κράτη μέλη εφαρμόζουν τέτοια συστήματα: Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία.
